Pedagogika 017, 4-son Bosh muharrir

PEDAGOGIKA 
2017, 4-son
 
 
99 
pedagogik adabiyotlarda, kо‘pgina pedagog olimlarning ilmiy ishlarida 
“kompetentlik” degan tushuncha keyingi paytlarda keng qо‘llanilmoqda.
“Kompetentlik” tushunchasi shaxsning doimo о‘sib boruvchi tasnifi bо‘lib, 
real hayotiy vaziyatlarda yuzaga kelgan muammolarni yechish qobiliyati, о‘z 
bilimi, о‘quv va hayotiy tajribalari, qadriyatlari va qiziqishlarini unga safarbar etish 
imkoniyatlari hisoblanadi
1
.
Mutaxassislarning kasbiy-pedagogik tayyorlash sifatini tubdan oshirish 
uning mazmuni bilan bevosita bog‘liqdir. Ta’lim jarayonini takomillashtirishning 
muhim omili kasb-hunar kollejlari о‘quvchilarining kasbiy kompetentligining 
yuqori darajada shakllantirilishi bilan uzviy bog‘liq. Shu sababli zamonaviy ta’lim 
texnologiyalari 
imkoniyatlaridan 
hamda 
yaratilayotgan 
о‘quv-uslubiy 
majmualardan unumli foydalanish negizida kasb-hunar kolleji о‘quvchilari kasbiy 
kompetentligini shakllantirish jarayonining nazariy hamda amaliy asoslarini 
yaratish dolzarb vazifalardan biri ekanligini belgilaydi. 
Mutaxassislar tayyorlashga nisbatan oldindan belgilab berilgan me’yorlarga 
kо‘ra “kompetentlik” atamasi mutanosib kompetensiyalarga ega bо‘lgan 
mutaxassisga nisbatan qо‘llaniladi. Kompetentlik ma’lum holat xususida tо‘g‘ri 
mulohaza yuritish imkoniyatini beradigan bilimga ega bо‘lish, dalil-isbotli fikr, 
kishining muayyan sohada saviyasini ifoda etadigan atama. Kompetentlik shaxs 
xususiyatlari va holatining murakkab majmui bо‘lib, ma’lum sohadagi bilim, 
kо‘nikma va tajribani mujassamlashtirish, insonga muayyan masalalarda fikr 
bildirish, ma’lum qarorlarni ishlab chiqishda ishtirok etish yoki о‘zi qaror qabul 
qilish imkonini beradi. 
Mutaxassislarning 
axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalariga 
oid 
kompetentligi ularning kasbiy kompetentligining tarkibiy qismi sifatida kasbiy 
faoliyatidagi zaruriy bо‘g‘in bо‘lib xizmat qiladi.
“Informatika va axborot texnologiyalari” о‘quv predmeti axborot-
kommunikatsiya texnologiyalariga oid kompetentlikini oshiruvchi asosiy 
vositalardan hisoblanib, umumta’lim fan bо‘lajak kichik mutaxassislarning 
axborot-kommunikatsiya texnologiyalariga oid kompetentligining shakllanishiga 
xizmat qiluvchi asosiy о‘quv predmetidir. 
Kichik mutaxassislarning kasb-hunarga oid kompetentligi axboriy muhit 
bilan о‘zaro aloqadorlikdagi bilim, kо‘nikma, malaka va refleksiv kо‘rsatmalarning 
kompleksi mavjudligida aks etadi. 
О‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi bosqichida “Informatika va AT” fanini 
о‘qitishning bosh maqsadi ta’lim muassasalarida (akademik litsey va kasb-hunar 
1
Семёнов А. Л. 
Роль информационных технологий в общем среднем образовании.
– Москва, 2000. – С. 32. 

---