6-mavzu. Iste’molchi tanlovi, Daromad va almashtirish samarasi



Download 2,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/27
Sana02.04.2022
Hajmi2,22 Mb.
#524500
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   27
Bog'liq
6 mavzu-2

1
 


6.17-rasm. «Daromad-iste’mol» chizig‘i 
Agar «daromad-iste’mol» chizig‘i koordinata boshidan 45
0
burchak ostidagi 
to‘g‘ri chiziqdan iborat bo‘lsa, daromadning o‘sishi, iste’molchining iste’mol qiladigan 
ne’matlari bir xil proporsiyada o‘sadi. Agar iste’molchi ne’matlarni har xil proporsiyada
xarid qilsa, W chizig‘ining yotiqligi o‘zgaradi. 6.17-rasmda tovarlar sotib olish boshida 
tez sur’atda o‘sadi, keyinchalik X
1
tovarni sotib olish, X

tovarga nisbatan oshib boradi. 
Nemis olimi Ernst Engel (1821-1896) birinchi bo‘lib daromad o‘zgarishining 
iste’mol tarkibiga ta’sirini tadqiq qilgan. Tovarlar tarkibining daromadga nisbatan 
o‘zgarishini ifodalovchi chiziqlar, 
Engel egri chiziqlari
deyiladi (6.18-rasm). 
Gorizontal o‘q bo‘yicha iste’molchi daromadi R ordinata o‘qi bo‘yicha - sotib 
olinadigan tovarlar miqdori Q belgilangan. 
Iste’molchi ehtiyoji birinchi navbatda oziq-ovqat mahsulotlari bilan to‘yinadi (Q

- oziq-ovqat mahsulotlari), keyin standart sifatli sanoat mahsulotlari (Q
2
) bilan va 
nihoyat, oliy sifatli tovarlar va xizmatlar (Q
3
) bilan. Bulardan tashqari, oliy sifatli 
tovarlar va xizmatlarga o‘tganda ham, standart sifatli sanoat mahsulotlariga talabning 
yangi sakrash qonuniyati kuzatilgan. 
«Narx-iste’mol» chizig‘i. 
YUqorida «daromad-
iste’mol» chizig‘i qaralganda, ne’matlar narxi o‘zgarmaydi, deb qabul qilingan edi. 
Endi daromadni o‘zgarmas, deb qaraymiz va ne’matlardan bittasini, masalan, X1
ne’matning narxini o‘zgaruvchan deb qaraymiz. 
6.18-rasm. Engel egri chiziqlari
Faraz qilaylik, X

ne’matning narxi P ketma-ket kamayib bormoqda, ya’ni 
P>P
1
>P
2
>P
3
va hokazo. Grafikda narxning bunday o‘zgarishi, byudjet chizig‘ining AB 
holatdan AB
1
, AB
2
va AB

holatlarga siljitadi (6.19-rasm). 
Masalan, X
1
tovar olma bo‘lsin, X
2
tovar apelsin bo‘lsin. (a) rasmda apelsin narxi 
o‘zgarmaydi, olma narxi pasayib bormoqda. Natijada byudjet chizig‘ining X
2
o‘q bilan 
kesishgan nuqtasi o‘zgarmaydi, X
1
o‘q bilan kesishgan nuqtasi o‘ng tomonga siljib 

Download 2,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish