Anguage and literature

Foydalanilgan adabiyotlar
1. Elektron hujjat aylanishi to‘g‘risida / O‘zbekiston Respublikasining qonuni / O‘zR QHT, 2004. 20-son, 230-modda.
2. Me’yoriy-huquqiy hujjatlar to‘g‘risida / O‘zbekiston Respublikasining qonuni (yangi tahriri) / O‘zR QHT, 2012. 52-son, 583-modda; 2014.
50-son, 588-modda; 2015. 32-son, 425-modda; 2016. 39-son, 457-modda.
3. Zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini yanada joriy etish va rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida / O‘zbekiston
Respublikasi Prezidentining qarori / O‘zR QHT, 2012. 13-son, 139-modda; 2013. 44-son, 578-modda; 45-son, 584-modda.
4. N.Husanov, M.Abdurahmonova, O‘.Lafasov, G.Asilova. O‘zbek tili / Fan dasturi (barcha bakalavriat ta’lim yo‘nalishlari uchun). –
Toshkent, 2017. 17-bet.
5. G.Asilova. Bojxona tizimida me’yoriy hujjatlarni yuritish / O‘quv qo‘llanma. – Toshkent, 2016. 198-bet.

---

12
e-mail: [e-mail]
Dolzarb mavzu
 
Maktub, xatlar insonlar o‘rtasidagi mulo-
qot yuritish vositasi bo‘lib, uning 
tarixi ming yillarga borib taqa-
ladi. Davrlar o‘tishi bilan xatlar-
ning shakli, qo‘llanishi, vazifasi va 
ahamiyati, hatto ularni yetkazish 
shakllari ham o‘zgarib bordi. Shaxsiy 
nomalar tijorat xatlariga, davlatchilik 
yuzaga kelgandan keyin esa davlat-
lararo xizmat yozishmalari darajasiga-
cha o‘sdi. Davlat ichidagi va davlatlararo 
xizmat yozishmalari orasida tijorat xatlari 
va diplomatik yozishmalar alohida o‘rin 
tutadi.
Xizmat yozishmalari muassasalar faoliyatiga oid 
turli masalalar bilan bog‘liq bo‘lgan talab, iltimos, tak-
lif, kafolat mazmunida amalga oshiriladi. Ularga tele-
fonogrammalar, faksogrammalar, taklifnomalar, xat-
lar, diplomatik yozishmalar, tijorat yozishmalari
 
kiradi. 
Xizmat yozishmalarining eng ko‘p tarqalgan turi esa 
xatlar hisoblanadi. 
Xatlar 
vazirlik, idora, tashkilot va muassasalar 
orasida xizmat aloqalarini amalga oshiruvchi asosiy 
hujjat hisoblanadi. Ular vositasida turli ko‘rsatmalar, 
so‘rovlar, javoblar, tushuntirishlar, xabarlar, takliflar, 
iltimoslar, kafolatlar beriladi yoki qabul qilinadi. Bu 
hujjatlar umumlashtirilgan holda 
xizmat xatlari
deb yu-
ritiladi. Bajaradigan vazifasiga ko‘ra xizmat xatlari quyi-
dagi turlarga bo‘linadi:
1) javob xatini talab qiluvchi xatlar (
da’vo xat, so‘rov
xat, iltimos xat
);
2) javob xatini talab qilmaydigan xatlar (
ilova xat,
tasdiq­xat,­eslatma­xat,­axborot­xat,­kafolat­xat,­farmo-
yish xat, taklif xat 
va boshqalar). 
3) shuningdek, mazmunida bir necha (
kafolat­ be-
rish, iltimos, eslatish
) ma’no ifodalanadigan xatlar.
Xizmat xatlari
, asosan, xatlar blanklariga, blank 
bo‘lmagan hollarda oq qog‘ozga yoziladi. Xat oddiy 
varaqqa yozilsa, uning yuqori chap burchagiga xatni 
jo‘natayotgan muassasa nomi ko‘rsatilgan to‘rtburchak 
muhr qo‘yiladi. Xizmat xatlarining matnini tuzilishiga 
ko‘ra uch qismga bo‘lish mumkin: birinchi (kirish) qism
-
da xat bilan murojaat qilishga asos yoki sabab ko‘rsa-
tiladi; ikkinchi qismda xatda qo‘yilayotgan masalani 
hal qilish zarurligi asoslab beriladi; uchinchi (xulosa) 
qismda xat yozishdan ko‘zlangan asosiy maqsad ba-
yon etiladi.