24-mavzu. Iqtisodiy o’sish va milliy boylik reja: Iqtisodiy o’sishning mazmini, mezonlari va ko’rsatgichlari Iqtisodiy o’sish modellari

5. O’zbekistonda iqtisodiy o’sishning yuqori sur’atlarini ta’minlash omillari va natijalari
O’zbekistonda mustaqillik yillarida olib borilgan islohotlar orqali iqtisodiyotning barqaror 
o’sishi ta’minlandi, makroiqtisodiy va moliyaviy barqarorlik mustahkamlandi, iqtisodiyot va 
uning ayrim sohalari o’rtasidagi mutanosiblik kuchaydi; bozor mexanizmining tarkibiy qismlari 
qaror topdi va uning infratuzilmalari vujudga keltirilib, rivojlantirildi.
Mamlakatimizda iqtisodiy o’sishning yuqori sur’atlarini ta’minlanish maqsadida quyidagi 
jarayonlarning amalga oshirilishiga katta e’tibor qaratildi: 
- keng ko’lamdagi tizimli bozor islohotlarini izchil amalga oshirish;
- xorijiy investitsiyalarni jalb qilish chora-tadbirlarini kuchaytirish; 
- iqtisodiyotda chuqur tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshirish; 
- ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish va yangilash; 
- eksportga ixtisoslashgan yangi tarmoq va korxonalarni barpo etish; 
- kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni jadal rivojlantirishga qaratilgan, har tomonlama 
puxta o’ylangan siyosatni amalga oshirish.
Mamlakatimizda YAIMning nafaqat miqdoran o’sib borishi, balki uning tarkibiy 
tuzilmasining sifat jihatidan takomillashib borishi ham alohida e’tiborga molik. Bunga uning 
o’sishiga ta’sir ko’rsatgan omillar tahlili, ya’ni qo’shilgan ulushlarning tarkibi hamda YAIMning 
o’sishiga qo’shgan hissasini ko’rib chiqish maqsadga muvofiqdir (.2-jadval).
Jadvaldan ko’rinadiki, 2008 yildagi YAIMning tarkibida qo’shilgan ulushi jihatidan xizmat 
ko’rsatish sohalari (30,1%), transport va aloqa (18,0%), sanoat (17,0%), qishloq xo’jaligi (11,9%), 
savdo (8,4%) tarmoqlari yetakchi o’rin tutmoqda. SHunga ko’ra, ularning YAIMning o’sishiga 
qo’shgan hissasi ham tegishli ravishda 2,7; 1,6; 1,5; 1,1; 0,8 foizni tashkil etgan.

 
 
2-jadval
YAlpi ichki mahsulotning o’sishiga ta’sir ko’rsatgan omillar tahlili 
Tarmoqlar 
Qo’shilgan ulushlar
tarkibi, % 
YAIM ning o’sishiga 
qo’shgan hissasi, % 
2017 yil 
2018 yil 
2017 yil 
2018 yil 
YAlpi ichki mahsulot 
100,0 
100,0 
9,5 
9,0 
Sanoat