3 ma’ruza 3-mavzu. Termodinamikaning ikkinchi qonuni reja

Echish.

G
o
 

H
0
 - T

S
o
bo’yicha 

G
o 
ni topish uchun 

H
o
va 

S
o
ni xisoblash 
kerak. Har xil modifikasiyali oltingugurt uchun yonish issiqliklarida qiymatlaridan 
foydalanib bularni topamiz 

H
o
 = -296,9 – (-297,2) = 0,3 kdj

mol 

S
o
 = 32,55 – 31,88 = 0,67 dj

(mol K)

G
o
 = 

H - T

S
o
 = 0,3 –298 0,67 10
-3
 = 0,3 – 0,2 

 0,1 kdj

mol 
Olingan natija Sp

Sm jarayon o’z-o’zidan bormasligini, ya’ni 

G
o
 

0
ligi 
jarayonni o’z-o’zidan bormasligini ko’rsatayapti. Oddiy sharoitda rombik 
oltingugurt barqarordir. 
 
Tayanch so’z va iboralar izoxi 
O’z – o’zidan boruvchi jarayonlar deb (musbat
) - tashqaridan energiya talab 
qilmasdan boradigan jarayonlarga aytiladi. 
Qaytar (termodinamik) jarayon
- nihoyasida sistema ham, tashqi muhit ham 
dastlabki holatiga qaytishi kerak. 
Abadiy dvigatel
– tashqaridan energiya olmasdan to’xtovsiz ishlashi lozim bo’lgan 
qurilma. 
Enropiya
– 
grekcha 
“
o’zgarish”
degan ma’noni bildiradi, 
S harfi
bilan belgilanadi. 
Entropiya jismda qancha foydasiz energiya borligini ko’rsatadi. 
Entropiya 
izolirlangan sistemalarda jarayonning o’z-o’zidan sodir bo’lishini belgilaydigan 
mezon xisoblanadi
.
Gibbs va Gelmgols energiyalari
(yoki izobarik-izotermik va izoxorik-izotermik 
potensiallar) xolat funksiyalari bo’lib, izolirlanmagan sistemalarda boradigan 
jarayonlar uchun o’z-o’zidan borish-bormaslik mezonidir. 
Erkin va bog’langan energiyalar
– ichki energiyaning ishga aylana oladigan va 
aylana olmaydigan qismlaridir. 
Xarakteristik funksiyalar
deb o’zi yoki uning hosilasi orqali sistemaning 
termodinamik xossalarini ifodalash mumkin bo’lgan termodinamik funksiyalarga 
aytiladi.