‘£b e k is t 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi kamilova firuza kuchkarovna kamilov zafarjon kamolovich xalqaro turizm bozori

Ilg‘or pedagogik texnologiyalar
0 ‘quv jarayonining sifatini oshirish uchun «Xalqaro turizm bozori» 
fanini o'tishda ilg‘or pedagogik texnologiyalarni qo‘llash lozim. Dars o‘tish 
davomida faol interaktiv usullar, prezentatsiya, aqliy hujum usullari 
qo‘llaniladi. Darslar axborot texnologiyalar va masofaviy o ‘qitish markazi 
komputer sinflarida o ‘tilib elektron o'quv qo‘llanma, avtomatlashtirilgan 
test tizimlari, avtomatlashtirilgan kutubxona tizimi, internet va internet 
texnologiyalaridan foydalanish mo‘ljallangan.
1. Ushbu kursni o‘tishda ilg‘or pedagogik texnologiyalardan «intereaktiv 
usul», «prezentatsiya usuli» va «aqliy hujum» usuli qo'llanishi mo'ljallangan.
Kursning «Mehmonxona kompleksi xodimlari soning tahlili» mav- 
zusida ishchi rejada ko‘rsatilishi bo‘yicha interaktiv usuli qo'llaniladi.
Mashg‘ulot ishbilarmon o ‘yin asosida o ‘tkaziladi. Talabalarga oldindan 
mavzuning matni beriladi. Guruhda bir vaqtda barcha talabalarga mavzu 
bo‘yicha tahlil etish va qo‘yilgan vazifani yechish uchun savollar taqdim 
etiladi. Talabalar har biri tayyorgarligidan qat’i nazar berilgan savollarga 
javob berishlari lozim bo‘ladi. So‘ng har bir savol bo'yicha qisqa xulosa 
qilinadi. Xulosa ball qo‘yish uchun asos boiib xizmat qiladi. Mashg‘ulot 
jarayonida barcha talabalar va o'qituvchi faol qatnashadi. Tayyorlanib 
kelmagan talaba 0 ball olib o'yinda qatnashmasdan tinglovchi bo'lib o‘tiradi.
Bunday usulda mashg‘ulot o ‘tkazish quyidagi tartibda amalga oshiriladi:
— Masalaning qo‘yilishi bo'yicha topshiriq beriladi;
— Masalaga vaqt ajratiladi;
— Mavzu bo‘yicha tarqatma material beriladi;
— Topshiriq ketma-ketligi bilan tanishtiriladi;
— Talaba va professor-o‘qituvchi birgalikda xulosa natijalarini beradi.
2. Kursning “Xalqaro turizmning rivojlanishi” mavzusida «Prezentat­
siya usuli qo‘llaniladi».
M ashg'ulot prezentatsiya shaklida b o ‘lib o ‘tadi. M a’ruza matni 
oldindan guruh talabalariga tarqatiladi. Guruhdan 3 talaba tanlab olinib, 
quyidagi savollarni yoritish topshiriladi:
1. Xalqaro turizmning rivojlanishida mehmonxonalarning o‘rni.
2. Mehmonxonalarni turkumlash tizimi.
3. Mehmonxonalarda xalqaro andozalarga mos xizmat turlami yaratish.
Guruhdan 6 talaba ma’ruzachilarga savol bilan murojaat qilish uchun
tayinlanadi. Bunda o'qituvchining vazifasi mashg‘ulotni nazorat qilib 
turishdan iborat bo‘ladi. Dars yakunida o ‘qituvchi mashg‘ulot haqida o ‘z 
fikrini bildiradi va talabalarni baholaydi.

---

3. 
Kursning «Turistik bozorning ko‘lami va tuzilishi» mavzusida ishchi 
dasturda belgilangan yangi pedagogik texnologiyalardan «Aqliy hujum usuli» 
qo‘llaniladi.
Yangi g‘oyalami jamlash samaradorligini oshirish bu usulning asosini 
tashkil etadi.
Dars boshlashdan awal barcha talabalarni guruh soniga qarab kichik 
guruhlarga ajratiladi.
Ajratilgan har bir guruh belgilangan vaqtda 15—20 minut davomida 
qo‘yilgan mavzu savollariga mustaqil birgalikda aqliy hujum uyushtiradi. 
Shundan so‘ng har bir kichik guruh vakili guruhda jamlangan javoblarni 
taqdim etadi. So‘ng o ‘qituvchi rahbarligida har bir guruhning javobi 
baholanadi va eng yaxshisi tanlanadi. Bunday m uloqot tarzida dars 
o ‘tishning xususiyati jam oa b o ‘lib javobni yoki g ‘oyani jam lashda 
qatnashchilarning ijodiy salohiyatini aktivlashtirish imkonini beradi.
Bunday usulda mashg‘ulot o ‘tkazish bosqichma-bosqich olib boriladi.
— Psixologik mos, soni bo‘yicha optimal kichik guruhlar shakllantiriladi;
— Savol, muammo yoki yechilishi lozim bo'lgan masalani aniqlanadi;
— Har bir kichik guruhda javoblar jamlanadi;
— Javob va g‘oyalarni tasniflab, bir tizimga keltiriladi;
— Javob yoki g‘oyaning hayotga tatbiq etilish darajasi baholanadi;
— Olingan javoblardagi tanqidiy kamchiliklar baholanadi.
Mashg‘ulot optimal yoki samarasi yuqori o ‘tish uchun qatnash-
chilarni guruhlarga ratsional ajratish lozim, Masalan:
1 — javob va g‘oyaiarni jamlash guruhi;
2 — muammoli holatni tahlil qilish va baholash guruhi;
3 — qarama-qarshi javoblar va g‘oyalarni jamlash guruhi.