O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti o‘zbek tili va adabiyoti fakulteti



Download 0,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/43
Sana30.03.2022
Hajmi0,65 Mb.
#517167
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   43
Bog'liq
oybek asarlarining lingvostilistik tahlili bolalik quyosh qoraymas asarlari misolida

kalxatlarga 
(54),
 «safar qochdi» qilingan kuchuklarga 
(61), 
itga 
(121), 
ovoz chiqarish itning vovullashiga 
(114), 
hurishiga 
(118) o‘xshatiladi. 
Pulemyotning tarillashi ham 
serjahl kuchukbachchaning akillashiga 
qiyoslanadi 
(16). Frontda bir-birin tez-tez ko‘rib turmasa, o‘zbeklar bunday gap qilishadi: 
Ammo senlarni ko‘rmasam, nosvoydek xumor qilasanlar, azbaroyi xudo!
(64) 
Mana bu o‘xshatish esa nihoyatda tabiiy, urush hayotiga mos tushgan: 
- Sen yoz, 
temircham, - dedi polvon,- men yozsam, harflar xuddi nayzadan qochgan 
fashistday safdan chiqib ketaveradi 
(73). 
Oybek tomonidan nihoyatda shoirona va mohirona qo‘llangan o‘xshatishlar 
sifatida quyidagilarni keltirish mumkin: 
...jangchilar duzaxning o‘tyoqar, o‘tkovlar 
shovvozlari kabi, favqulbashar g‘ayrat va g‘azab bilan ishlardilar. Minalardan, 
snaryad va bombalardan yerning ko‘ksi lo‘lining chirmandasidek yirtildi 
(74).
 
Minalar, snaryadlar zarbidan pastak uylar tegirmon toshi ostiga tushgan 



yong‘oqday ezilardi. G‘ishtin binolar og‘ir bolg‘a bilan chaqilgan toshday 
ushaladi
(206). 
Shuningdek, asar matnida
xat vinoga 
(69), 
Bektemirning shiddati uloqchi 
otga 
(78), 
qarashlari tog‘ qushiga 
(60) va hatto, 
sergakligi yumronqoziqqa 
(54, 
86), 
qorning g‘ijirlashi moylanmagan aravaga 
o‘xshatilishi kabi o‘rinlar ham 
borki, ular asarning o‘qimishli chiqishiga, o‘quvchi badiiy tafakkurining, fikr-
mushohada doirasining keng bo‘lishiga, romandagi tasvirni atroflicha, barcha 
tafsiloti bilan anglashga ko‘maklashgan. 
Oybek epitetlari ham o‘ziga xos. Biz tahlil jarayonida «o‘ziga xos» 
iborasidan qanchalik qochishga harakat qilmaylik, har qadamda faktlar uni 
tasdiqlab turibdi. To‘g‘ri, «Quyosh qoraymas»da 

Download 0,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   43




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish