Rafiyev yengil aòLEÒika va uni o‘QIÒish meòodikasi

 
(to‘g‘rilanayotgan yoki bukik

---

243
oyoqni silkish, bir yoki
 
ikki qo‘lni orqaga
 
siltab ko‘tarish, 2,
3 yoki
 
4 g qadamdan yugurib kelish ma’romi,
 
plankadan
o‘tayotgandagi qo‘llar va depsinuvchi oyoq harakatlarining
xilma-xil variantlari va sh. k.).
Sakrashning «hatlab o‘tish» usulini o‘rgatish.
Dastlabki
uchta vazifa va
 
ularni hal etish vositalari 237-betda ko‘rsa-
tilgan.
4-vazifa.
Plankadan o‘tish usulini va yerga tushishni
o‘rgatish.
Vositalar:
1. 50—60 sm balandlikda o‘rnatilgan planka
yonida turib, uning ustidan oldin sekin, keyin sakrashdagidek
tez sur’atda erkin hatlab o‘tish.
2. Yon tomondan 1 – 3 qadam yugurib kelib, planka
ustidan soddaroq hatlab o‘tish. Bunda barcha harakatlar
2–3 vazifalarda ko‘rsatilganidek bajariladi.
3. 1–3 qadam yugurib kelib, planka ustida silkinch oyoqni
to‘g‘rilash, keyin oyoq tagi bilan tizzasini ichkari tomon
burib, shu oyoqni shiddat bilan pastga tushirish, tos bilan
depsinuvchi oyoqning planka tepasiga ko‘tarilishiga erishish.
Silkinch oyoqda yerga tushish.
4. Shuning o‘zi, lekin planka ustida gavdani depsinuvchi
oyoq tomon bukib, qo‘llarni pastga tushirish. Bu harakatlarni
bir-biriga moslab bajargan tosning planka ustida yanada
ko‘tarilishiga va uni depsinuvchi oyoq bilan birga planka
ustidan tez olib o‘tishga erishish.
Metodik ko‘rsatmalar. 
Shug‘ullanuvchilar bunday usulda
sakrab, boshlang‘ich razryad normasini bajarsa, sakrashga
qiziqish va qobiliyati borligi ma’lum bo‘lsagina «oshib o‘tish»
usulda sakrashni takomillashtirishga o‘tish kerak.
Sakrashning «to‘lqin» usulini o‘rgatish.
Dastlabki uchta
vazifa va ularni hal etish vositalari boshqa usullarni o‘rgatishda
qanday bo‘lsa, bunda ham shunday (237-betga qarang).
5-vazifa.
Planka ustidan o‘tishni va yerga tushishni o‘r-
gatish.

---

244
Vositalar:
1. Plankadan 40–50 sm narida depsinuvchi
oyoqda turib, silkinch oyoq bilan qo‘llarni plankadan yuqori
ko‘tarib, planka ustidan o‘tishdagi barcha harakatlarni
soddalashtirib, ikki sur’atda bajarish.
Birinchisida – yerga tushish uchun silkinch oyoqni, tagini
ichkariga burib, planka narigi tomonida tez pastga tushirish;
gavdani 180°
burib, plankaga ko‘krak burib, depsinuvchi
oyoqni, tagi bilan tizzasini tashqariga burib, yuqoriga
ko‘tarish; qo‘llarni orqaga tortib, yuqoriga ko‘tarish.
Ikkinchisida – silkinch oyoqda yerga tushgandan keyin
depsinuvchi oyoqni ham tezda yerga tushirish, gavda bilan
bukik qo‘llarni yuqori ko‘tarish, silkinch oyoqni esa tizzasini
bukib, orqaga tortish. 2. 2–3 qadamdan to‘ppa-to‘g‘ridan
(90°) yugurib kelib, yuqoridagining o‘zi bajariladi-yu, faqat
sakrab past planka ustidan o‘tayotganda, yerga tushishga
depsinuvchi oyoqni yanada tezroq pasaytirib, silkinch oyoqni
tayanchga tekkizmaslik. 3. O‘shaning o‘zi, lekin plankadan
uzoqlashayotganda, gavdani va boshni bukik qo‘llarni
plankadan olib qochib yuqorilatib, silkinch oyoqni orqaga
tortish bilan birga depsinuvchi oyoqni yerga tushish uchun
tez pastlatish.
Metodik ko‘rsatmalar. 
Bunday usulni «hatlab o‘tish»
usulidan keyii o‘rganish yengilroq. Buning uchun depsinuvchi
oyoqni planka ustida to‘xtatib qolmasdan, tezroq pasaytirib
yerga tushish kerak bo‘ladi.
«Òo‘lqin» usulida harakatlarni boshqara olishni
o‘zlashtirish, past plankadan (40–50 sm)
 
yoki gimnastik
skameykadan o‘tib taqlid mashqlari qilganda oson bo‘ladi.
Bu harakatlarni sakrash vaqtida bajarish ancha murakkabroq.
Shuning uchun plankadan sakrab o‘tish to‘la o‘zlashguncha,
harakatlar taqlidini sakrash mashqlari bilan birga bajaraverish
kerak.