O’quv darslik

 
23. Platifillin ullash uchun 2 asosiy kursatma: 
me'da, ichak, o’t pufagi va o’t yo’llari spazmlari* 
miya va koronar tomirlar tonusi oshib ketganda* 
me'da,ichak,o’t pufagi va o’t yo’llari,siydik yo’llari atoniyasi 
miya va koronar tomirlar tonusi kamayib 
 
24. Metatsinning 4 xususiyati: 
Mono to’rtlamchi ammoniyli birikma* 

---

- 246 -
gemotoentsefalik to’siq orqali yomon o’tadi* 
MNS ta'sir ko’rsatmaydi* 
bronxolitik ta'siri atropinga qaraganda kuchliroq* 
alkaloid 
gematoentsefalik tusiq orqali yaxshi o’tadi 
MNS susaytiradi 
Ko’zga atropinga nisbatan kuchli ta'sir kursatadi 
 
25. Metatsinni qo'llash uchun 4 ko’rsatma: 
bronxial astma* 
me'da va 12-barmok ichak yaralari* 
buyraklar va jigar sanchig’i* 
anesteziologiyada premedikatsiya uchun* 
me'da atoniyasi 
ichak atoniyasi 
siydik pufagi va bachadon atoniyasi 
miasteniya
 
N-XOLINORETSEPTORLARGA TA’SIR QILUVCHI VOSITALAR 
Nikotinga sezgir xolinoretseptorlar (N-xolinoretseptorlar) turli xil 
lokalizatsiyaga ega. Ular vegetative gangliylarda, buyrak usti bezi mag‘iz 
qismida, nerv mushak sinapslarida, carotid koptokchalarida va MNS da efferent 
impulslarni o‘tkazisgda ishtrok etadi. Har xil lokalizatsiyadagi N-
xolinoretseptorlar turli strukturaviy tuzilishga ega ekanligi sababli ximiyaviy 
moddalarga turlicha sezgir bo‘ladi. Vegetativ gangliyalarga nerv-mushak 
sinapslarining xolinoretseptorlariga, MNS ga tanlab ta’sir ko‘rsatuvchi dori 
vositalarini olish imkoniyati shunga asoslangan.

---

- 247 -
N-xolinoretseptorlarni 
stimullovchi 
vositalar 
n-xolinomimetiklar 
(nikotinomimetiklar), 
falajlovchilar esa n-xolinoblokarorlar (nikotinoblikatorlar) deyiladi.