N. A. Mamadjonova O’simlikshunoslikning biologik asoslari

305 
227 
Hosildorlikni aniqlashda mahsulotning o’lchov birligi vujudga kelishi uchun 
ekinzorlarning suv sarfini bilish zarurdir. 
Suv iste’molining yig’indisi (s/ga; t/ga) 
Suv iste’mol koyeffisiyenti = 
_______________________________________________________
etishtirilgan biomassa hosili (s/ga; t/ga) 
Mahsuldor namlik bilan ta’minlanishiga ko’ra haqiqatda olinadigan hosil 
(HOH) kuyidagi formula yordamida aniqlanadi: 
100 
.
w 
HOH = 
______________
.
Km = s/ga
 
Kv 
w
–mahsuldor nam zaxirasi, mm; 
Kv – suv iste’mol koyeffisiyenti (quruq biomassaning har bir o’lchov birligiga 
sarflangan suv miqdori suv iste’mol koyeffisiyenti deb ataladi) 
Km – biomassadagi tovar mahsulotning ulushi koyeffisiyenti. 
O’sish va rivojlanishni ta’minlovchi hayot omillariga bo’lgan ehtiyoj 
qanchalik to’liq qondirilgan bo’lsa, shu hisobga ma’lum chegaragacha paydo 
bo’layotgan biomassaning har birligiga suv iste’moli pasayadi. Ayrim ekinlarda 
suv iste’mol koyeffisiyentlari 
12 
va 
13-
ilovalarda keltirilgan. 
O’simliklar uchun muhim bo’lgan mahsuldor nam zaxirasini aniqlashda 
kuyidagi formuladan foydalanamiz: 
w = 0,75 
.
w
b
+ 0,64 
.
∑ r – 0,03 
.
∑t > 10 
0
S + 5,2 = mm, bunda 
w – mahsuldor nam zaxirasi, mm; 
w
b
– tuproqning 1 m qatlamidagi mahsuldor nam zaxirasi, mm;

---

101 
∑r – vegetasiya davridagi yog’ingarchilik miqdori, mm; 
∑t > 10 
0
S
 - 
vegetasiya davridagi 10 
0
S dan yuqori bo’lgan haroratlar yig’indisi. 
w =0,75 
.
130 + 0,64 
.
305– 0,03