Va unga oid masalalar yechish

---

11-DARS
AMALIY MASHG’ULOT 
MAVZU: MAGNIT MAYDONI QONUNIYATLARINI O‘RGANISH 
VA UNGA OID MASALALAR YECHISH 
866. 
866 Rimk
/ Ko‘ndalang kesim yuzi 60 sm
2
bo’lgan kontur ichidagi 
magnit oqim 0,3 mWb ga teng. Kontur ichidagi maydon induksiyasini toping. 
Maydonni bir jinsli deb hisoblang. 
867. Maydon induksiyasi 0,4 T bo’lganda yuzi 50 sm
2
bo’lgan yassi sirtni 
quyidagi hollarda qanday magnit oqim kesib o’tadi: a) sirt maydonning induksiya 
vektoriga perpendikular; b) induksiya vektoriga 45° burchak ostida joylashganda; 
d) induksiya vektoriga 30° burchak ostida joylashganda. 
868. 117- rasmda magnit maydonning tok bilan o‘zaro ta’sirlari 
ko‘rsatilgan. Keltirilgan har bir hol uchun masalani ta’riflang va uni yeching. 
869. Magnit qutblarining joylashishini aniqlang (118- rasm). 
118-rasm 
870. Aktiv uzunligi 5 sm bo’lgan o’tkazgichga 50 mN kuch bilan ta’sir 
qilib turgan magnit maydon induksiyasi qanday? O’tkazgichdagi tok kuchi 25 A. 
O’tkazgich magnit maydon induksiyasiga perpendikulyar joylashgan. 
871. O’tkazgichdagi tok kuchi 50 A. O’tkazgichning aktiv qismining 
uzunligi 0,1 m. Induksiyasi 10 mT bo’lgan magnit maydon shu o’tkazgichga 
qanday kuch bilan ta’sir qiladi? Maydon chiziqlari va tok o‘zaro perpendikulyar. 

---

872. Uzunligi 20 sm va massasi 4 g bo’lgan gorizontal joylashgan 
o’tkazgichdan 10 A tok o’tmoqda. Og’irlik kuchi Amper kuchi bilan 
muvozanatlashishi uchun o’tkazgichni joylashtirish lozim bo’tgan magnit 
maydonining induksiyasini (modulini va yo‘nalishini) toping. 
874.
874 Rim/ Aktiv qismning uzunligi 8 sm bo’lgan o’tkazgichdagi tok 
kuchi 50 A ga teng. U magnit induksiyasi 20 mT bo’lgan bir jinsli magnit 
maydonda turibdi. O’tkazgich kuchi chiziqlariga perpendikulyar ravishda 10 
sm siljiganda bajarilgan ishni toping. 
877. 
877 rimk
/ Induksiyasi 0,2 T bo’lgan magnit maydonda induksiya 
chiziqlariga perpendikulyar ravishda 10 Mm/s
2
tezlik bilan harakatlanayotgan 
protonga qanday kuch ta’sir qilishini toping. 
879. Induksiyasi 0,01 T bolgan magnit maydonda proton 10 sm radiusli 
aylana chizdi. Protonning tezligini toping. 
880. Induksiyasi B = 10 mT bo'lgan bir jinsli magnit maydonga induksiya 
chiziqlariga perpendikulyar ravishda elektron W
k
= 30 keV kinetik eneigiya bilan 
uchib kiradi. Maydonda elektronning harakat trayektoriyasining egrilik radiusi 
qanday? 
882. Elektron induksiyasi B=4 mT bo’lgan bir jinsli magnit maydonda 
harakatlanmoqda. Elektronning aylanish davri T ni toping. 
Elektromagnit induksiyasi. Induksiya EYK. Okzinduksiya. Induktivlik. 
Tokning magnit maydoni energiyasi 
888. 124- rasmda elektromagnit induksiyaning turli hollari keltirilgan. Har 
bir hol uchun masalani ta’riflang va uni yeching. 
889. Agar ABCD ramkani (125- rasm): a) tokli OO' qo‘zg‘almas 
o’tkazgichga nisbatan rasmda ko'rsatilgandek aylantirsak; b) AB tomoni atrofida 
aylantirsak; d) BC tomoni atrofida aylantirsak; e) vertikal yo’nalishda ilgarilanma 

---

harakatlantirsak; 0 gorizontal yo‘nalishda ilgarilanma harakat- lantirsak, ramkada 
induksion tok hosil bo’ladimi? 
890. Birjinsli magnit maydonda turgan sim halqa: a) ilgarilanma 
harakatlantirib ko’chirilsa; b) halqa tekisligiga perpendikulyar bo‘lib, markazi 
orqali o‘tuvchi o’q atrofida aylantirilsa; d) halqa tekisligida yotuvchi o‘q atrofida 
aylantirlsa, unda induksion tok paydo bo’ladimi? 
891. Uchta bir xil to‘g'ri magnit vertikal holatda bir xil balandlikdan 
tushmoqda. Birinchi magnit erkin tushmoqda, ikkinchisi tushish vaqtida ochjq 
solenoid ichidan o‘tmoqda, uchinchisi esa berk solenoid ichidan o’tmoqda. 
Magnitlarning tushish vaqtini taqqoslang. Javoblarni Lens qoidasi va energiyaning 
saqlanish qonuni asosida asoslab bering.