Университети



Download 2,52 Mb.
Pdf ko'rish
bet134/156
Sana25.03.2022
Hajmi2,52 Mb.
#508843
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   156
Bog'liq
CHOPPER

Маданий мерос объектлари
— моддий ва номоддий маданий мерос 
объектлари.


240 
Моддий маданий мерос объектлари
— тарихий, илмий, бадиий ёки ўзгача 
маданий қимматга эга бўлган ансамбллар, диққатга сазовор жойлар ва 
ёдгорликлар.
Номоддий маданий мерос объектлари
— тарихий, илмий, бадиий ёки 
ўзгача маданий қимматга эга бўлган урф-одатлар, халқ ижодиёти (сўз, рақс, 
мусиқа, томоша санъати), шунингдек улар ҳамда халқ бадиий 
ҳунармандчилиги ва амалий санъати билан боғлиқ билимлар, кўникмалар, 
асбоб-анжомлар, артефактлар, маданий маконлар. 
Мозор-қўрғон
– чорвадор қабилаларга даҳлдор бўлиб, икки хил кўринишда, 
яъни тош уюмли ва тупроқ қўрғонли шаклда қад кўтарган. Ички тузилишига 
кўра, ёрма қабр, дромосли, катакомбали лаҳат шаклида бўлиб, скелет ва қабр 
ашёлари жойлаштирилган лаҳат оғзи тош плита, тош блоклари, баъзида дев 
ғиштлар билан берқитилган бўлади. 
Ибодатхона
– оташпараст аждодларимизнинг исломга қадар топиниш,
чўқиниш, ибодат қилиш илоҳий маскани. 
Рабод
– ташқи шаҳар, у жойда шаҳарга келадиган савдо аҳли ва мусофирлар 
учун қарвон саройлар, улгуржи савдо бозорлари, ўзга шаҳар фуқораларининг 
савдо карвонсаройлари жойлашган.
Шаҳристон
– 
ички 
шаҳар, 
у 
жойда 
шаҳар 
хунармандлари, 
хунармандчиликка доир ишлаб чиқариш объектлари, дўконлар, шаҳар жомий 
ва квартал масжидлари, ички бозор, бадавлат мулк эгалари ва аҳли 
хунарнинг турар-жойлари, ўзга шаҳар фуқораларининг кварталлари 
жойлашган. Шаҳристон атрофи мудофаа деворлари билан ўраб олинган. 
Шаҳар аҳолисининг кўпайиши ҳисобига иккинчи ва учинчи шаҳристонларни 
вужудга келиши мумкин. Одатда янги бунёд этилган ҳар бир шаҳристон 
атрофи мудофаа деворлари билан ўраб олинган. Шаҳар дарвозаси унга 
келадиган магистрал йўллар ҳисобга олиниб, бир неча бўлиши мумкин.
Кенотаф –
(юнонча. Kenotaphion – мурда скелетисиз қабр) – мурда 
қўйилмаган бўш қабр, яъни мусофирликда, овда ёки ёв билан курашда 
бедарак йўқалиб, вафот этган шахс руҳининг қабри). Қадимги Миср, 
Юнонистон, Рим, бронза даврида Ўрта Осиёда кенотаф қабрга, унинг 
лойдан ёки матодан ясалган митти ҳайкалчаси, ёки унинг чорва мулкидан 
битта кўзичоқ ёки тақачани мархум қандай ҳолатда кўмилса, айнан шундай 
ҳолатда кўмиш дафн маросимига айланган.
Арки аъло
– ўрта аср шаҳарлари тарихий топографиясини мукаммал 
ўрганган В.В. Бартольд ўзининг “К истории Мерва” мақоласида 
(В.В.Бартольд, соч., том IV, c.173-174) ўрта аср шаҳарлари уч қисмдан, яъни
Арк (кухандиз), Шаҳристон (ички шаҳар) ва Рабод (ташқи шаҳар)дан иборат 
эканлигини биринчи бор асослаган. Арк шаҳарнинг энг баланд, атрофи 
мудофаа деворлари ва сув тўлдирилган махсус хандак билан ўраб олинган. 
Аркда шаҳар ҳукмдорининг маҳобатли саройи, масжид, зиндон ва шахсий 


241 
қўрикчилари ҳамда шаҳар маҳкамаси жойлашган. Арк бир дарвазали, унга 
қўриқчили кенг пандус орқали кўтарилган (кирилган). 

Download 2,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   156




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish