Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги тошкент молия институти

Сериоус Гамес
деб номланган жиддий компъютер 
ўйинлари тарафдорлари бундай ўйинларнинг ташқи кўринишига камроқ 
аҳамият бериб, унинг ўйин механикасига асос солинган абстраcт 
принципларга 
кўпроқ 
эътибор 
бериш 
кераклигини 
уқтирадилар. 
Нималаргадир ўргатувчи ва нималардир бўйича малака оширишга имкон 
берувчи компъютер ўйинларининг кўзга яққол ташланиб турган 
афзалликларига қарамасдан, замонавий таълим тизимида видео ўйинлар 
воситасида ўқитиш усулидан жуда кам миқёсда фойдаланилади. Бунинг 
сабаби, нафақат жамиятнинг компъютер ўйинларига нисбатан салбий 
муносабати, кўпчилик катта мавқега эга ва кекса ёшдаги педагог-

---

201 
олимларнинг комъютер ўйинлари концепциясини жуда юзаки тушуниши 
(
ёки компъютер саводхонлиги паст даражада эканлиги туфайли умуман 
тушунмаслиги
), балки мураккаб, мантиқли, чиройли, қизиқарли ва айнан 
керакли бўлган компъютер ўйинларини яратиш учун жуда катта маблағлар 
керакли бўлаганлигидир. Бу тўсиқни муваффақиятли енгиб ўтиш учун 
ишонч, билим, интилиш, молиявий ва ташкилий база ҳамда сиёсий чора-
тадбирлар керак болади. Мисол сифатида, замонавий компъютер 
ўйинларининг асосий назариётчиларидан бири бўлган 
Ян Богост
томонидан 
ишлаб чиқилган тижорий йўналишдаги 
Персуасиве Гамес
видео ўйинини 
келтиришимиз мумкин. Бундай компъютер ўйинлари бизнес, оммавий 
ахборот воситалари ва нодавлат ташкилотлари буюртмалари бўйича
яратилган. 
Ян Богост
нинг ўзи маҳсус ўйинлар ва ҳаётга мос болган ўйин 
қоидалари ёрдамида реал дунёнинг қонун-қоидалари, муаммоларини 
ўрганиш мумкинлигига ва уларнинг мумкин бўлган ечимлари тушунтирила 
олинишига астойдил ишонади. У бунга мисол сифатида аеропортларда 
багажларни кўриб чиқиш қоидаларининг тез-тез ўзгариб туриши анчагина 
салбий ҳолатларга олиб келиши мумкинлигини божхона симулятори деб 
номланган видео ўйин ёрдамида таҳлил қилиб, тушунтириб беришга 
муваффақ бўлган. 
Енди янги рақамли технологияларга асосланган таълим тизими яқин 
келажакда 
мактабларни 
қандай 
даражада 
ўзгартириб 
юбориши 
мумкинлигини кўриб чиқамиз. Келажакда бирор бир инсон планшет сотиб 
олиб ва унда сунъий интеллектли дастурини жойлаштириб олгандан сўнг, 
ўзининг ўқитувчиси билан мулоқот қилмасдан ҳам билим олиши мумкин 
бўлади. 10-15 йииллардан сўнг, сунъий интеллект воситасида олий таълим 
олиш худди ёзиш ва ўқишга ўхшаб оддий хол бўлиб қолади. 2017 йилнинг 
ноябрида