Тошкент давлат аграр университети

Чилангарлик механик бўлими (ЧМБ)
асбоб ва мосламаларни таъмирлаш ва 
ясаш, чилангарлик ишларини бажаришга мўлжалланган. 

---

375 
Асбоб ва мосламалар марказлашган ҳолда 50. . . . 70 % гача таъминланган 
ҳолларда жиҳозлар сони асосийларига нисбатан 6. . . . . 9 % лар чегарасида қабул 
қилинади. Аксинча бўлганда эса бу бўлимидаги жиҳозлар сони кўпайтрилди. 
Металл қирқиш дасгоҳлари тури бўйича % да тахминан қуйидагича олиниши 
мумкин: токарлик-40% гача, фрезерлаш ва жилвирлаш 15 %, юниш ва зарблаш 8. . 
. 12 %, сверловкалаш-6. . . .8 % ва башқалари 12. . . .15 % оралиғида олиш тавсия 
этилади. 
Чархлаш бўлими тайѐрланаѐтган асбоболарни чархлаш ва меъѐригача етказиш, 
ҳамда асосий ишлаб чиқариш бўлимларида ишлатилаѐтган асбобларни чархлашга 
хизмат қилади. Бу участка ҳам асосий ишлаб чиқариш таркибидаги асбобсозлик-
механик участкаси каби лойиҳаланиши мумкин. 
Асбобсозлик бўлимини планировкалаш вариантлари кўргазмали қуролларда 
келтирилган. 
Лабораторияларни лойиҳалаштириш
. Лабораториялар III, IV ва V 
гуруҳларга мансуб йирик ихтисослашган таъмирлаш корхоналари ва 
заводларигина лойиҳаланади. 
Уларнинг асосий вазифалари: 
А) ишлаб чиқарилаѐтган, таъмирлашга тушган эҳтиѐт қисмлар, йиғма 
бирикмалар, асосий ва ѐрдамчи ашѐларнинг назорат натижалари таҳлили ва 
синашлар асосида ОСТ, ГОСТ ва техник талабларга жавоб беришини аниқлаш; 
Б) бош технолог бўлими ҳамкорлигида янги технологик жараѐнларни 
уларнинг илмий асосланган режимларини тадқиқ қилиш, ишлаб чиқиш, 
текшириш ва жорий қилиш; 
В) маҳсулот сифатини назорат қилиш услубларини такомиллаштириш, анча 
самаралироқларини ишлаб чиқиш ва ишлаб чиқаришга жорий қилиш, ҳамда 
ишлаб чиқариш инструкцияларини, матнларини ва техник талабларини тузиш, 
материалларни таҳлил қилиш ва синаш ишларини такомиллаштириш, янги 
услубларини яратиш ва жорий қилиш; 
Г) бошқа илмий ѐки турдош ишлаб чиқариш корхоналари томонидан 
бажарилган илмий-тадқиқот ишлари натижаларини ўрганиш ва уларни ишлаб 
чиқаришга жорий қилиш; 
Д) синаш ва назорат асбоблари машиналари, аппаратларини корхона 
шароитларида 
текширишдан 
ўтказиш, 
бу 
текшириш 
натижаларини 
стандартларнинг Давлат қўмитаси, ўлчаш асбоблари томонидан тасдиқлаш. 
Ж) ишлаб чиқариш чиқиндилари билан атроф муҳит зарарланишларининг 
олдини олиш мақсадида ўз вақтида оқар сувлардан назорат таҳлилларини 
ўтказиш. 
Лаборатория, одатда, админстратив хўжалик корпусида, баъзан эса ишлаб 
чиқариш корпуси таркибида жойлашиши мумкин.