1. Sotsial lingvistika tilni qanday hodisa sifatida baholaydi?

24.Nutq kommunikantlarga bog’liq ravishda qanday ixtisoslashadi? 

Nutq sharoiti murakkab butunlik bo’lib, bir necha tarkibiy qismlarning 

umumlashmasidan iborat.Bu tarkibiy qismlar quyidagilar: 
1.Nutq akti ishtirokchilari- sotsiolingvistika bular kommunikantlar 
deyiladi.Kommunikantlar so’zlovchi (kommunikator, informant, adresat), 
tinglovchi (adresat) va ishtirokchi bo’lishi mumkin. 
2.Nutq ishtirokchilarining millati, jinsi, yoshi, kasb-kor, madaniy saviyasining 
ham nutq jarayonida o’z o’rni bor.

25.Kommunikator (so’zlovchi)ning qaysi jihatlariga ko’ra nutq 
ixtisoslashadi? 

Nutqning muloqot mavzu tabiatiga ko’ra ixtisoslashuvi (suhbat, munozara, 

bahs, savol-javob, ma’ruza, hikoya va hokazolar). 
Nutqning yana boshqa turdagi ijtimoiy ixtisoslashuvi shakllarini va turlarini 
sanash mumkin.Ammo shu yuqoridagilar ham ularning turi ko’p ekanligi haqida 
xulosa chiqarishga imkon beradi.Bundan tashqari, bu turlar o’zaro birikuvlarda 
cheksiz xil va ko’rinishlarda namoyon bo’ladi. 
26.Nutq vaziyati deganda nimani tushuniladi? 
Fatik kommunikatsiya jarayonida adresant va adresatlarning jins jihatidan 
farqlanishi sodir bo’ladigan nutqiy vaziyatda yaqqol aks etadi. 
To’y-hasham, mehmondorchilik va boshqa shodiyona kunlarida ishlatiluvchi 
mulozamat shakllarini o’rganar ekanmiz, ularning ham erkaklarning hamda 
ayollarning shunday nutqiy vaziyatda qo’llovchi birliklarini alohida ajratish 
maqsadga muvofiq deb hisoblaymiz.