Tibbiyot instituti talabalari uchun

tromboz
qo’shiladigan bo’lsa,
miokard 
infarkti
kelib chiqadi. Miokard infarkti gipertoniya kasalligida aterosklerozdagiga 
qaraganda hamisha ancha kattaroq bo’lib,
tromb
bilan tiqilib qolgan arteriya 
havzasidan tashqariga ham o’tadi va ko’pincha yurak yorilishi bilan tugallanib 
bemorni to’satdan o’limining sababchisi, hisoblanadi.
Miokardning gipoksiyasi kuchayib borishi va gipertoniya kasalligida uning 
zo’r berib ishlashi tufayli intramural nerv sistemasida talaygina o’zgarishlar 
kuzatiladi. Vegetativ gangliyalarning nerv hujayralarida yadro xromatolizi, 
piknozi, burishib qolishi singari hodisalar ko’zga tashlanadi. Nerv tolalarida 
536

---

varikoz kengaymalar, dag’allashib qolgan, parcha-parcha bo’lib emirilgan joylar 
uchraydi. Miokardning retseptor priborlarida distrofik o’zgarishlar ko’riladi.
Miokard, uning tomirlari va intramural nerv sistemasida yuzaga chiqadigan 
yuqoridagi o’zgarishlarning hammasi asta-sekin zo’rayib borib, rosmana diffuz 
yoki o’choqli miokard skleroziga, ya’ni gipertonik kardiosklerozga olib keladi. 
Mana shu skleroz ko’pincha kelib chiqishi jihatidan tomirlarga aloqador bo’ladi.
Miokard zo’r berib ishlab yurakdagi ana shu o’zgarishlarning o’rnini 
ma’lum darajagacha to’ldirib boradi. Bu kompensatsiya jarayoni hisoblanadi. 
Yurak faoliyatining shu kompensatsiya holati ko’pincha gipertoniya kasalligining 
birinchi davrida ham, ikkinchi davrida ham saqlanib qoladi. Biroq og’ir hollarda 
yurak navbatdagi kriz vaqtida ortiqcha nagruzkaga bardosh bera olmay qolishi 
mumkin, shunda yurak faoliyatining dekompensatsiyasi boshlanadi va bemor 
o’limining sababchisi bo’lishi mumkin. Yurak faoliyatining dekompensatsiyasi 
gipertrofiyalangan chap qorinchaning miogen dilyatatsiyasi, miokard infarktining 
avj olishigacha borib etadigan distrofik o’zgarishlar bilan namoyon bo’ladi.