O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi, andijon davlat tibbiot instituti

2. Nafas yo„llari yuqumli kasalliklari. 
A. Qo‗zg‗atuvchilar kirgan va o‗rnashgan joyda ko‗payadi (ko‗k yo‗tal, 
qizamiq;) 
B. Bakteremiya chaqirib turli organlarni shikastlaydi (meningokokkli va 
parotitli infeksiya); 
V. Qo‗zg‗atuvchilar bakteremiyaga sabab bo‗lib, terida va shilliq qavatlarda 
xususiy o‗zgarishlarga olib keladi (chin chechak, suv chechak, mohov); 
G. Havo-tomchi yo‗lidan tashqari muloqot yo‗li bilan ham yuqadi (difteriya, 
skarlatina) 
3. Qon orqali yuqadigan yuqumli kasalliklar. 
A. Aniq (malyariya, rikketsiozlar, leyshmanioz, endemik ensefalit, qaytalama 
terlama); 
B. Boshqa qon orqali yuqadigan yuqumli kasalliklar zoonozdirlar (o‗lat, 
tulyaremiya). 

---

15 
4. Teri va shilliq pardalarda joylashgan yuqumli kasalliklar. 
A. Patologik o‗zgarishlar yuzaki joylashgan (traxoma, qo‗tir, psoriaz, 
streptotrixozlar); 
B. Jarohatdan keyingi yuqumli kasalliklar (saramas, qoqshol, piodermiya, 
kuydirgi); 
V. Patologik o‗zgarish to‗qimaning chuqur qismida bo‗ladi (aktinomikoz, sap, 
shistosomoz, ankilostomidoz); 
G. Hayvon tishlagandan so‗ng (quturish, sodoku). 
5. Turli yo„llar bilan yuqadigan yuqumli kasalliklar (kuydirgi, sil, o„lat, 
tulyaremiya, difteriya, skarlatina). 
Yuqumli kasalliklar manbaiga qarab 3 guruhga bo‗linadi: 
1.
Antroponozlar; 
2.
Zoonozlar; 
3.
Antropozoonozlar. 
Yuqumli kasalliklar boshqa kasalliklardan quyidagilar bilan farq qiladi: 
1.
Yuqumli kasalliklarni patogen mikroorganizm yoki parazitlar qo‗zg‗atadi. 
2.
Bemor kasallik manbai bo‗ladi va kasallikni boshqalarga yuqtiradi. 
3.
Bemor organizmida o‗tkazgan kasallikka qarshi immunitet hosil bo‗ladi. 
4.
Yuqumli kasalliklar davriy kechadi.