O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi, andijon davlat tibbiot instituti

 
Orqa miya suyuqligini olish 
Lyumbal punksiya uchun bemor oyoqlari tizzalarida bukilgan va tizza 
qorniga tortilgan holda o‗ng yonboshini bosib yostiqsiz yotishi kerak. Lyumbal 
punksiyani vrach bajaradi. Tibbiyot hamshirasi bemor holatini saqlash uchun 
chap qo‗lini bemor yonboshi ostiga, kaftini pastga qaratib kiritadi va bemor 
yotgan stol yoki karovot chetini chap qo‗li bilan bemorning oyoqlari ushlanadi. 
Ikkinchi yordamchi esa bemorning boshini ushlab turishi kerak. Punksiya bel 
umurtqasining 3-4 bel umurtqalari sohasida amalga oshiriladi. 
Punksiya qilinadigan soxa terisiga yod nastoykasi surtilib, so‗ngra o‗sha zahoti 
spirt bilan artiladi. Teriga yod va spirt surtishni umurtqalar bo‗ylab o‗tadigan 
chiziqdan boshlanadi, so‗ngra shu chiziqning chap va o‗ng tomonidan hali 
ishlov berilmagan teri qismlariga surtishga o‗tiladi. Buning uchun tibbiyot xodimi 
bemorning yonbosh suyaklari qirralarini paypaslaydi va yod nastoykasi bilan 
ularni tutashtiradigan chiziq o‗tkazadi. Bu chiziq umurtka pog‗onasining 3-4 bel 
umurtkalari qirralari, o‗siqlari satxida kesib o‗tadi, Mandrenli maxsus uzun ignani 
katta yoshdagi bemorga 4-6 sm chuqurlikda kiritiladi. Orqa miya pardalari 
teshilganidan keyin mandren chiqariladi va igna kalla suyagi ichidagi bosimni 
o‗lchash uchun monomerga ulanadi. Uzunligi 300-600 mm li xar qanday yupqa 
shisha naychadan ham monomer sifatida foydalansa bo‗ladi. Likvor rezina naycha 
bo‗ylab yuqoriga asta-sekin ko‗tariladi. Suyuqlikning punksion ignadan 
ko‗tariladigan mm dagi maksimal darajasi kalla suyagi ichidagi bosimni 
ko‗rsatadi. Suyuqlik me‘yorda tiniq va rangsiz bo‗ladi. Yiringli meningitlarda 
suyuqlik 
loyqa, 
yiringli, 
serrozli 
meningitlarda 
esa 
tiniq 
yoki 
tovlanuvchandir. Suyuqlikning birinchi tomchilari odatda yig‗ilmaydi: ular igna 
ostiga qo‗yilgan dezinfeksion eritma solingan tog‗oraga tushadi. Suyuqlikning 
keyingi qismi bir necha steril probirkalarga yig‗iladi va tekshirish maqsadida 
laboratoriyalarga yuboriladi. Igna chiqarilgandan so‗ng punksiya qilingan joyga 

---

317 
spirtga ho‗llangan steril paxta yopishtirilib qo‗yiladi. Punksiyadan so‗ng bemor 
qorni bilan yotqiziladi va katalkada palataga jo‗natiladi. Palatada bemor 2 soat 
davomida yostiqsiz yotishi kerak, bu davr ichida ovqat berish man etiladi.