O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi, andijon davlat tibbiot instituti

Byurne - teri allergik sinamasi 
Brutsellyoz kasalligini tashxislashda Byurne teri - allergik sinamasi qo‗yiladi. 
Uslubiyati: tekshirish lozim bo‗lgan bemor bilagining ichki sathiga, terining 
epidermis qavatiga ingichka igna bilan 0,1 ml miqdordagi brutselllyoz antigeni 
yuboriladi. Bemorning organizmida brutselllyoz infeksiyasi bo‗lsa, brutsillin 

---

314 
yuborilganidan 8—10 soat o‘tgandan so‗ng terining o‗sha (brutsillin yuborilgan) 
joyida yallig‗lanish belgilari (shish, qizarish, og‗riq) paydo bo‗lib, 24—28 soatgacha 
kattalashib borishi mumkin, bu alomatlar 38—48 soatdan so‗ng asta-sekin yo‗qola 
boshlaydi. Byurne reaksiyasining natijasi quyidagicha baholanadi: terining brutsellin 
yuborilgan joyida hech qanday o‗zgarish bo‗lmasa, reaksiya natijasi manfiy deb 
xisoblanadi, ammo brutsellin yuborilgan joy 1 sm diametrda qizarsa, bemorda 
brutsellyoz bor deb gumon qilinadi; 2—3 sm diametrda qizarish va shish paydo bo‗lsa, 
reaksiya natijasi salgina musbat deb xisoblanadi, 4—5 sm diametrda qizarish va shishi 
paydo bo‗lsa, reaksiya natijasi musbat bo‗ladi, nihoyat 6-8 sm diametrda qizarish va 
shish paydo bo‗lsa, reaksiya natijasi o‗ta musbat xisoblanadi. 
 
Bezredko usulida zardob yuborish 
Davo zardobi bemorning venasiga va mushaklari orasiga Bezredko usuli bilan 
yuboriladi. Kerakli dozadagi zardobni yuborishdan oldin bemor organizmining ot 
zardobi oqsil moddalariga sezuvchanligi sinab ko‗riladi. Buning uchun avval bemor 
bilagining ichki tomon terisi ichiga 100 baravar suyultirilgan zardob 0,1 ml 
yuboriladi. 20 minut o‗tgach, zardob yuborilgan joyning qizargani kichkina bo‗lsa, 
ya‘ni sathi 0,9 sm dan oshmasa, natija manfiy xisoblanadi. Natija manfiy bo‗lganda, 
suyultirilmagan zardobdan 0,1 ml teri ostiga yuboriladi. Bunga ham hech qanday 
reaksiya bo‗lmasa, 30 minut o‗tkazib turib, kerakli dozadagi zardobning hammasi 
mushak orasiga yoki vena ichiga yuboriladi. Tomir ichiga yuborishda zardob eng 
kamida 300 ml fizologik eritmada suyultirib, ilitib olinadi va juda sekinlik bilan 
tomchilab junatiladi. Sinov natijasi ijobiy bo‗lsa (ya‘ni, suyultirilgan zardob 
yuborilgan joy ko‗proq qizarib chiqsa), teri ostiga suyultirilgan zardob yuborish 
davom ettiriladi. (20 minut oralatib 0,5 ml, 2,0 ml va 5,0 ml dan yuboriladi). 
Reaksiya bo‗lmasa, teri ostiga 0,1 ml suyultirilmagan zardob yuboriladi. Keyin 30 
minut o‗tgach, kerakli dozaning hammasi mushak orasiga in‘eksiya qilinadi.