Lab ishlanma. An kim-12

Vazifa. 
Eritmalar tarkibiga e’tibor bering. 
Xulosalarni daftaringizga yozing. 
3-tajriba. Misni aniqlash 
Ishning bajarilish tartibi. 
Mis kuporosi eritmasiga ammiakning suvdagi 
eritmasidan qo‘shing. Bunda dastlab och yashil cho‘kma hosil bo‘lib, u 
ortiqcha ammiakda erib ketadi. [Cu(NH
3
)
2
]·(OH)
2
tarkibli modda hosil 
bo‘lishi natijasida eritma to‘q ko‘k tusga kiradi. Ikki valentli misning boshqa 
birikmalari ham ammiak ta`sirida, ko‘k tusli modda hosil qiladi. Agar mis 
birikmasi, masalan mis kolchedani suvda erimasa, unga kislota bilan ishlov 
beriladi. Mis borligi taxmin qilingan ruda namunasi hovonchada maydalanadi, 
uning bir qismini probirkaga solib, qizdirib turib bir necha tomchi kontsentrlangan 
nitrat kislota qo‘shiladi. Agar olingan namunada mis birikmalari bo‘lsa, ular 
nitrat kislota bilan reaksiyaga kirishadi. Bunda bir valentli mis oksidlanib ikki 
valentli misga aylanadi. Shundan keyin eritmaning bir necha tomchisiga ammiak 
eritmasi qo‘shiladi. 
Vazifa. 
Eritmaning ko‘k rangga bo‘yalishiga e’tibor bering sababini 
tushuntiring. Xulosalarni daftaringizga yozing. 
4-tajriba. Qotishmalardan kumush ajratib olish 
Ishning bajarilish tartibi. 
Tajriba uchun kumushdan yasalgan biror 
eski buyum, masalan singan kumush qoshiq oling. Odatda, turli kumush 
buyumlar kumush bilan mis qotishmasidan iborat. 
Bunday qotishmaning bir bo‘lagini kontsentrlangan nitrat kislotada 
eriting. Tajriba mo‘rili shkafda o‘tkaziladi. Hosil bo‘lgan eritmaga kumush 
xlorid AgCl batamom cho‘kkunga qadar osh tuzi eritmasidan qo‘shing. 

---

Kuchkarov M.A. -100- Anorganik kimyo 
Eritmani suyultiring va fil`trlang. Fil`trda cho‘kma qoladi. Cho‘kmani suv 
bilan yuving. Fil`tratda mis nitrat Cu(NO
3
)
2
bo‘ladi. 
Kumush xlorid cho‘kmasini quritib, probirkaga soling va kumush 
xlorid ustidan vodorod o‘tkazing. Kumush xloridni qizdirish natijasida 
kumush metali hosil bo‘ladi va vodorod xlorid ajralib chiqadi. Reaksiya 
vodorod xlorid ajralib chiqishi to‘xtaguncha (suvga ho‘llangan ko‘k 
lakmusli qog`oz probirka og`ziga tutilganda qizarmasligi lozim) davom 
ettiriladi. 
Probirkadan chiqarib olingan kumushni tunuka ustida bolg`a bilan urib 
yoyish mumkin. 
Mis fil`tratdan ishqor eritmasi ta`sirida Cu(OH)
2
tarzida 
cho‘ktiriladi. Cho‘kma Cu(OH)
2
fil`trlanadi, suv bilan yuviladi va temir 
tigelga solib qizdiriladi. Bunda mis (II)-gidroksid mis (II)-oksidga aylanadi. 
Mis (II)- oksid probirkaga solinadi va qizdirib turilib vodorod oqimida 
qaytariladi.