O‘zbеkistоn rеspublikаsi

Burg’ulash qurilmalari klassifikatsiyasi.
SHpur burg’ulashni mexanizatsiyalashtirish va 
unumdorlikni 3-5 marta oshirish uchun harakatlanish telejkasiga o’rnatilgan burg’ulash qurilmalari 
ishlatiladi. Bunday qurilma o’zida gidravlik manipulyatorli xarakatlanuvchi telejkaga o’rnatilgan 
uzatuvchi mexanizmga ega bo’lgan burg’ulash golovkasini mujassamlashtirgan.
Telejkali burg’ulash qurilmalarini quyidagi ko’rsatgichlari bo’yicha sinflarga ajratish 
mumkin: 
SHpur burg’ulash sxemasi bo’yicha
– frontal va radial-frontal burg’ulovchi; 
Yurish qurilmasi turi bo’yicha 
– g’ildirak-relьsli, gusenitsali va pnevmog’ildirakli yurishli; 
H
arakatlanish usuli bo’yicha 
– o’ziyurar va tashqi ta’sirda yuruvchi; 
Harakatlanish yuritmasi dvigateli turi bo’yicha 
– elektrik, pnevmatik yoki dizelь dvigatelli; 
Telejkada o’rnatilgan burg’ulash mashinalari soni bo’yicha 
– bitta, ikkita, ayrim hollarda 
uchta mashinali; 
Burilg’ulash golovkasi turi bo’yicha -
aylanishli, aylanishli-zarbli, ayrim hollarda zarbli-
burilishli va aylanishli-burilishli.
Ko’mir sanoatida asosan bitta yoki ikiita burg’ulash mashinali aylanishli, aylanishli-zarbli 
g’ildirak-relьsli telejkali burg’ulash qurilmalari qo’llaniladi.
Burg’ulash qurilmalarining qo’llanilish ko’lami:
o’rnatilgan quvvatlari – 15-40 kVt (elektr 
yuritgichda); tog’ jinsining qattiqlik koeffitsienti – f= 6-16; burg’ulash uzunligi – 2,8-4,2 m; 
lahimning ko’ndalang yuzasi – 6-25 m
2
; zarb energiyasi – 50-85 Nm; bir minutdagi zarb chastotasi 
2500-3500; shrindelning aylanish chastotasi – 151-731 ayl/min; siqilgan havo sarfi – 10-25 m
3
/min; 
o’rnatilish massasi – 2,3-5,7 t (pnevmatik yuritmali), 5,4-9,8 t (elektr yuritmali). 
BU1M (BU1B) burg’ulash qurilmasi 
BU1M pnevmatik burg’ulash qurilmasi aylanishli-
zarbli burg’ulash usulida ishlaydi, qattiqlik koeffitsienti f=6-16 bo’lgan tog’ jinslaridan ko’ndalang 
kesim yuzasi 6 dan 20 m
2
gacha bo’lgan gorizontal lahimlarni o’tishda shpurlar burg’ulashga 
mo’ljallangan. Qurilma 1100-1-1M yoki BGA1M (BU1B) burg’ulash golovkalari bilan 

---

79 
jixozlangan. BU1M (14.15-rasm) qurilmasi burg’ulash mashinasi