K ibraхimov, Т. Kadirshayev, A. Sobirjonov, N. Mo’minjonov, S. Raхimberdiyev

 
2.13-rasm. Тezkor ajraladigan
birikmalar
. 
Corken firmasi nasoslarni doimiy suyuqlik bilan to’la turishini, ya’ni yonilg’i 
bug’larini avtomatik ajratib turadigan saqlash va o’tkazish klapanini patentlagan 
(2.14-rasm). Nasosga yonilg’i bug’i kirmasligi, yonilg’i quyish tizimini ishonchli 
ishlashini ta’minlaydi. 
 
 
 
2.14-rasm. Corken B-166 (3/4", 1")
rusumli klapan. 
Ushbu klapanni suyultirilgan gazlarni to’ldirish uchun ishlatiladigan barcha 
nasoslarda ishlatish mumkin. Klapan bosimning 1,7-15,5 MPa gacha o’zgarishida 
ishlay oladi.
Suyultirilgan gaz tarqatish shoxobchalarida servis va ta’mirlash ishlarini 
bajarishda portlab ketishni oldini olish uchun suyultirilgan gaz saqlangan jihozlarning 
ichini va devorlar orasidagi bo’shliqni SUG va uning bug’laridan tozalash uchun inert 
gaz ishlatiladi. Inert gaz sifatida azot gazi qo’llaniladi. SGYOQSH larda azot gazi 40 
litrli to’rtta, kamida ikkita, bir-biri bilan birlashtirilgan ballonlarga to’ldiriladi va 
metall shkafga joylashtirilib saqlanadi.
2.8. SIQILGAN ТABIIY GAZ ТO’LDIRISh ShOХOBChALARI. 
Siqilgan gaz to’ldirish shoxobchalari (GТSh) ning tarixi o’tgan asrning 1930-
yillaridan boshlanadi. Birinchi bo’lib GТSh tarmog’ini rivojlantirish konsepsiyasi 
Italiyada paydo bo’lgan va keyinchalik butun jahonga tarqalgan. Hozirgi kunda 
jahonda 4,6 milliondan ortiq avtomobillar siqilgan tabiiy gazda yurmoqdalar. Har xil 
mamlakatlarda 10000 dan ortiq GТSh qurilgan.

---

74 
Siqilgan tabiiy gaz to’ldirish kompressorli shoxobchalari har xil motor 
yonilg’ilari sotuvchi AYOQSH va SGQSh lardan farqli o’laroq, truba orqali 
kelayotgan xom ashyo holidagi tabiiy gazdan GOSТ 27577-87 bo’yicha motor 
yonilg’isi tayyorlab gaz ballonli avtomobillarga tarqatadi (2.15-rasm).