O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

30-MAVZU: ZAMONAVIY (AMALIY) MOLIYA VA 
KORPORATIV SIYOSAT
REJA: 
1.
 
Moliyaviy hamda strategik rejalashtirish amaliyoti. 
2.
 
Moliyaviy va operativ leverej. 
1. Moliyaviy hamda strategik rejalashtirish amaliyoti 
Kompaniyaning strategik plani bu aksiyadorning shaxsiy budjetini 
maksimallashtirishdir. Bu strategik plan ham uzoq ham qisqa ko’lamdagi 
moliyaviy rejalarni talab etadi. Naqd pul va mahsulot budjeti kabi budjetlar, bu 
rejalashtirishdagi ma’lumotlarni boshqarishda ishlatiladidi, ayni vaqtda ijro 
o’lchamlari strategik maqsad tomon rivojlanishni ifodalaydi.
Strategiya bu kompaniya erishishni hohlayotgan maqsaddir. Kompaniya 
strategiyaga ega bo’lsa, unda plan, ayni bir strategic plan kerak bo’ladi. 
Investitsiya imkoniyatlari kompaniyaning investitsiya strategiyalarini o’z ichiga 
oladi. 
Bosh menejer, direktorlar kengashi nazorati ostida, kompaniyaning 
investitsiya qarorlariga qaraydi va moliyalashtirish rejalarini tuzadi. 
Budjetlashtirish, resurslar rejasini tuzish va kelajak uchun mablag’larni 

---

489 
ishlatilishdir. Budjetlashtirish ham iqtisodiy ham buxgalteriya ma’lumotlarini 
talab etadi. Iqtisody analizlar marketing va kelajakdagi savdo uchun mahsulot 
analizini o’z ichiga oladi. Hisob teknikalari, o’lchov asbobi sifatida ishlatiladi: 
Ammo, nimalar bo’lganini hulosa qilish o’rniga, kompaniylar buxgalteriyadan 
kelajakda nima bo’lishini bashorat qilish uchun foydalanishadi.
Rejalar natija berishni boshlaganda, menejment nimalarga erishilganini 
nimalar aslida rejalashtirilganiga solishtiradi. Komnaiyalar quyidagiavvaldan-
auditlash tizmidan foydalanishadi: 

Menejment ijrosini baholash. 

Real natijalarni rejalshtirilgan natijalar bilan solishtirish. 

Rejalash bosqichini samaradorligini baholash. 
Bu bo’limning maqsadi strategik rejalshni hamda qanday qilib moliyaviy 
rejalash va budjetlashtirish bu bosqichda ishlatilishini izohlashdan iborat. 
Strategiya va qiymat - Strategik reja bu kompaniya erishishni maqsad qilgan 
rejadir, qaysiki o’zining resurslarini eng maksimal ishlatish uchun qo’yishni o’z 
ichiga oladigan. Bu strategik rejada metodika kompaniya bahosiga investitsiya 
qo’shishni o’z ichiga oladi. Qiymat qo’shishning yo’li bu foydali proyektlarni 
moliyaviy qo’llab quvvatlashdir.