Dilnavoz Yusupova

Xo‘jandiy 
«
Latofatnoma
»
si, 
Yusuf Amiriy 
«
Dahnoma
»
si, Said Ahmad 
«
Taashshuqnoma
»
si 
bilan davom ettirdi.
«Noma» so‗zini asar nomiga tirkash bu janrga taalluqli bo‗lmagan boshqa asarlarda 
ham uchraydi. Masalan, Salohiddin Toshkandiyning «Temurnoma», Zahiriddin 
Muhammad 
Boburning 
«Boburnoma», 
uning 
nevarasi 
Gulbadanbegimning 
«Humoyunnoma» asarlari nomlarida 
«
noma
»
so‘zi ham qo‘llangani bilan ular noma 
emas,
sarlavhada qayd etilgan shaxs hayoti bilan bog‗liq tarixiy asar ma‘nosini anglatadi.

DIDAKTIK ADABIYOT
. 
«
Didaktika
»
yunoncha 
«
didakticos
»
, ya‘ni «
ibratli
» 
degan so‗zdan olingan. «Didaktik adabiyot» deganda esa pand-u hikmat, nasihat, o‗git, 
ibrat ruhidagi asarlar tushuniladi. Bu Sharq adabiyotida ham, G‗arb adabiyotida ham 
bo‗lgan. Sharq so‗z san‘atida pand-nasihat ruhi ustunroq, u shunisi bilan G‗arb 
adabiyotidan farq qiladi. X asrdayoq buyuk Abu Ali ibn Sino Sharq ko‗proq 
nasihat yo‘li 
bilan
, G‗arb esa hayotni 
real ko‘rsatish orqali
kishini tarbiyalashga moyilligini maxsus 
qayd etib o‗tgandi.

---

145 
Ammo Sharq, jumladan, o‗zbek mumtoz adabiyotini tamoman pand-nasihat ruhida 
deb tushunish xato. Sharqda maxsus didaktik adabiyot yuzaga kelgan. Uni adabiy shakliga 
ko‗ra quyidagicha tasnif qilish mumkin: