Qiyosiy pedagogika

Insonparvar yondashuv
ta’lim jarayonida shaxs, uning o’rni, ahamiyatini 
aniqlash yo’l va usullarini tushunishga yordam beradi. Bu o’rinda pedagogning 
ham, tarbiyalanuvchining ham subyekt pozitsiyasi asosiy o’rinda turadi. Turli 
mamlakatlarda ta’limning insonparvar rivojlanish imkoniyatlarini tahlil qilish 
hamda ta’limni insonparvarlashtirishda o’zlarining salmoqli hissalarini qo’shgan 
ta’lim va maorif arboblarini o’rganishga yordam beradi. Shuningdek, bu 
yondashuv turli ta’lim tizimlarida o’qituvchi va o’quvchi o’rtasida o’zaro 
munosabatni, u yoki bu ta’lim muassasasida har bir ta’lim oluvchining ijtimoiy va 
individual pozitsyasini tushunishga ham yordam beradi.
Tarixiy yondashuv
turli davlatlarda ta’limning davrlar va o’zgarib boradigan 
tarixiy, ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy va boshqa shart-sharoitlarda rivojlanish jarayoni, 
dinamikasini tahlil etish va tavsiflash imkonini beradi. Ushbu yondashuvni amalga 
oshirish jarayonida u yoki bu davlatning ta’lim tizimini shakllantirish va 
rivojlantirishga poydevor vazifasini bajargan tarixiy voqea hamda hodisalarni 
hisobga olish zarur.
Madaniy yondashuv
jamiyatning umumiy madaniy rivojlanishi asosida 
ta’lim jarayonida yuz beradigan o’zgarishlar, yuksalishlarni kuzatish imkoniyatini 
beradi. 

---

Etnopsixologik yondashuv 
xalqlarning milliy xususiyatlari asosida milliy 
qadriyatlari, urf-odatlari, an’analarining yosh avlod ta’lim-tarbiyasiga ta’sirini 
o’rganishga yo’naltirilgan bo’ladi. Har bir xalq, millatning o’zigagagina xos
madaniy-ma’naviy boyligi, mentaliteti ta’limning rivojlanishini belgilovchi asosiy 
omillardan biri hisoblanadi. 
Aksiologik yondashuv
ijtimoiy tajribaning avloddan-avlodga o’tishi 
jarayonida qadriyatlar va g’oyalarning hal qiluvchi ta’sirini tahlil qilishga yordam 
beradi. 
Qiyosiy pedagogika bugungi kunda ta’lim-tarbiya nazariyasi va amaliyotining 
rivojlanish qonuniyatlari va tendensiyalarining farqli xususiyatlarini qiyosiy 
o’rganadi. Qiyosiy pedagogika mamlakatda tanlangan maktab siyosatini yangilash 
va hayotiylashtirish uo‘llarini belgilashda maslahat berish, qabul qilingan qarorlar 
natijalariga ta‘sir ko‘rsatadigan shart-sharoit, tanlangan siyosatning oqibatlarini va 
uni amalga oshirish yo’llarining to’g’riligini oldindan ko’ra bilish kabi vazifalarni 
tahlil qiladi.