Шахс сифатида ўсиш усуллари

46

---

хоҳиш
Инсон ўзига нима кераклигини аниқ билса, уни олиш 
ва унга эришиш учун қўлидан келган ҳамма ишни қиЛа 
олади. Ҳа, фақат инсон ана шундай ажойиб қобилиятга 
эга. Лекин "керак" ва "хоҳиш" ўртасида катта фарқ бор.
Энг яхши руҳланиш - бу инсоннинг ўзини руҳланти- 
риши. Ёш киши: "Кимдир менга ҳақиқат йўлини, тўғри 
йўлни кўрсатсайди", дейди. Ўша одам келмаса-чи? Сиз 
шунга тайёр бўлишингиз керак. Агар сиз бирор нарсани 
хоҳласангиз, уни топишнинг йўлини ҳам топасиз. Руҳ- 
ланишнинг ўзи етарли эмас. Агар сиз аҳмоқни руҳлан- 
тирсангиз, натижада руҳланган аҳмоқни кўрасиз. Билиб 
қўйинг, хоҳиш вақт ўтиши билан ўз кучини йўқотади.
РУҲЛАНИШ ВА МАНИПУЛЯЦИЯ
"Руҳланиш" сўзи билан "манипуляция" (эпчиллик би- 
лан найранг ишлатиш) сўзларини тез-тез адаштирамиз. 
Уйга вазифани бажариш, қилган ишига жавоб бериш, 
билим олиш, буларнинг ҳаммаси руҳланишнинг оқиба- 
ти. Манипуляъия эса бошқаларни ўзингизнинг шахсий 
фойдангиз учун ҳаракат қилишга ундаш, арзимаган нар- 
сани қиммат нархда сотишдир.
Қўшимча ҳақ тўламасдан ишдан ташқари ишлатиш 
ҳаракатлари маницуляъияга мисол бўлади. Бу билан 
шуғулланган инсон хароб бўлади. Манипуляторларнинг 
таъсирлари одамларга катта бўлади. Кўпинча одамлар 
уларнинг ҳаракатига керагича жавоб бера олмайдилар.
Лидерлик - бу ўзаро қизиқишлар, яъни сиз учун ҳам, 
улар учун ҳам керакли ҳаракатлардир. Руҳланиш билан 
манипуляъияни тенглаштириш худди эзгулик билан ал- 
довни тенглаштиришдек гап. Буларнинг фарқига етиш 
инсоннинг ўзига ҳавола. Руҳланиш инсонни ўз хоҳиши 
билан ҳаракат қилишга ундайди. Манипуляция эса маж-
47

---

бурий келишувлар билан тугайди. Биринчиси узоқ ва 
ахлоқий ҳаётий ҳаракатлар бўлса, иккинчиси вақтинча- 
лик ва беодобликдан иборат бўлади.
Лидерлар ва руҳлантйрувчилар ғалаба қиладилар. 
Манипуляторлар дарғазаб бўлиб, келишолмай ютқаза- 
дилар. Руҳлантирувчи бўлинг. Ўз одамларингизни ил- 
ҳомлантиринг, ҳеч қачон манипулятор бўлманг.
Дилкаш одам ўзгармайди. Яқинда шундай ўқигандим: 
"Биз одамларга ёқимтой, жозибали бўлишни ўргатмай- 
миз. Шунчаки ёқимтой, жозибали инсонларни ишга ола- 
миз". Қандай яхши сўзлар!
Даромад камдан-кам ҳолларда инсонни шахс сифати- 
да ўзгартиради.