Microsoft Word Алламбергенов А. doc

Mineral o’g’itlarni tashish.   Mineral 

o’g’itlar  zavoddan  temir 

yo’l 

yaqinidagi  omborlarga  temir  yo’l  transportida,  bu  omborlardan  xo’djaliklarni 

omborlariga es avtotransportlar tashiladi. 

Mineral  o’g’itlarni  temir  yo’l  transporida  tashish  va  vagonlarni  bo’shatish 

vaqtida isrofgarchilikni kamaytirish maqsadida quyidagilarga rioya qilish zarur: 

 

tasish uchun faqat butun vagonlardan foydalanish lozim; 

 

maqsadlarga mo’ljallangan usti yopiq temir yo’l vagonlarida, asosan paketlarda 

hamda vagonlarga yaxshi o’rnatilgan ustunli tagliklarda tashish lozim, vagonlardan 

paketlardagi  o’g’itlarni  tashib  ketish  uchun  vagon  eshiklari  keng  bo’lishi  kerak. 

Idishlarga  joylashmagan  donador  o’g’itlarni  yaxshi  ixtisoslashgan  o’z-o’zidan 

tushiriladigan  vagonlarda  yoki  eshiklari  o’z-o’zicha  zich  berkiladigan,  to’siqlar 

bilan jihozlangan usti yopiq  umumiy vagonlarda tashigan maqul. 

Fosforit  uni  va  ohak  temir  yo’l  tsisternalarida  -  tsementavozlarda  yoki 

maxsus o’zi to’kadigan vagonlarda tashiladi. 

O’g’itlarni 

avtotransportda 

tashishda 

yopiq 

kuzovli 

maxsus 

avtomashinalardan,  odatdagi  avtomashinalar  bilan  tashishda  esa  kuzov  ustini 

to’kmaydigan material bilan qoplash lozim. 

O’g’itlar  tushirib  olingandan  keyin  avtomobillarning  kuzovlarini  yaxshilab 

tozalash  kerak.  Mineral  o’g’itlarni  tuproqqa  solish  uchun  tayyorlashda,  ularni 

dalaga  tashib  olib  boishda  va  erga  solishda  iloji  boricha  o’g’itni  isrof  qilmaslik 

lozim. 

O’g’itni  solishga  tayyorlash,  ularni  maydalash  va  aralashtirish  ishlari 

maydalagich  va  o’g’it  aralashtirish  mashinalaridan  foydalangan  holda  bevosita  

omborning o’zida bajariladi,  maydalagich  va aralashtirgichlar bo’lmaganida esa bu 

ilar qulda-albatta asfalt yoki beton maydonchalarda bajariladi. 

---

 

53 

O’g’itni dalaga tashib borish va ularni solish ishlari to’g’ri oqimi va ag’darma 

texnologiya bo’yicha bajarilishi mumkin. 

Birinchi  holda  o’g’itlar  bitta  mashinaning  o’zi  bilan  tashiladi  va  tuproqqa 

solinadi.  Ikkinchi  holda  esa  o’g’itlar  dalaga  avtotransport  vositalari  bilan  olib 

boriladi  va  dala  chetidagi  maxsus  tayyorlangan  maydonchalarga  ag’darib  kelinadi 

va  so’ngra  o’g’itlar  sogichlarga  yuklanadi.  Avtotransport  kuzovlarining  teshiklari 

yaxshilab berkitilishi lozim.