O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

Vibratsiya signallari datchigini o‘rnatish joyini tanlash

Obyektda konstruksiyaning 100 % yoki undan kamroq qis-

mi himoyalanishi ko‘zda tutilishi mumkin. VSD himoya may-

doni doira shaklida bo‘lib, uning R radiusiga teng bo‘ladi. VSD 

mono 

lit konstruksiyasida o‘rnatish varianti quyidagi rasmda 

keltirilgan.

11-rasm. Monolit devorni (ship) himoya qilishda vibratsiya signallari  

datchigini o‘rnatish varianti

---

45

Rasmdagi shtrixlangan hudud xabarlovchining himoya zo-

nasidan tashqarida bo‘lib, uning maydoni 0,1 m

2 

dan ko‘p bo‘lishi 

mumkin emas.

Agar himoya qilinayotgan konstruksiya monolit (bir butun) 

bo‘lmasa himoya zonasining shakli o‘zgarib, u konstruksiyaning 

alohida qismlarini o‘zaro bog‘lanishiga bog‘liq bo‘ladi.

Monolit bo‘lmagan konstruksiyalarni himoya qilishda VSD 

o‘rnatish usuli quyidagi rasmda ko‘rsatilgan.

12-rasm. Monolit bo‘lmagan konstruksiyalarda vibratsiya signallari datchigi-

ni o‘rnatish usuli

Pyezoelektrli vibratsion xabarlovchilar temir seyflarni himoya-

lashda ham qo‘llanishi mumkin. Temir seyfda VSDni o‘rnatish 

usuli quyidagi rasmda ko‘rsatilgan.

13-rasm. Temir seyfda vibratsiya signallari datchigini o‘rnatish usuli

---

46

«Шорох-1» vibratsion xabarlovchilar po‘k shisha bloklardan 

ibo 

rat devor va to‘siqlarni himoyalashda qo‘llanishi mumkin, 

bunda ular nafaqat shishani sinishdan, balki unga qo‘shilgan 

boshqa konstruksiyalarni ham himoyalaydi. Pyezoelektrli vibrat-

sion xabarlovchilarni o‘rnatish usuli quyidagi 14-rasmda keltiril-

gan. Po‘k shisha blokli to‘siqlarga xabarlovchilar g‘isht yoki be-

ton devorlarga o‘rnatilgandek o‘rnatiladi va xabarlovchilar devor 

chokida joylashtiriladi. Shuningdek, xabarlovchilarni qo‘shni de-

vorlarda ham joylashtirish mumkin.

14-rasm. Po‘k shisha devorlarda xabarlovchilarni o‘rnatish usuli

«Шорох-1» yoki «Грань-2» xabarlovchilar yog‘och yoki po‘lat 

eshiklarni himoyalashda ayniqsa samaralidir. Vibratsiya sig-

nallari datchigi yog‘och eshikda o‘rnatishdan oldin xabarlovchi 

o‘rnatiladigan tomondan eshikka 4 mm li foner qoqish lozim, xa-

barlovchi esa eshik qulfiga yaqinroq joyda o‘rnatilishi kerak.

15-rasm. Xabarlovchini eshikka o‘rnatish usuli

---

47

«Шорох-1» xabarlovchilari deraza romlarida ham o‘rnatilishi 

mumkin. O‘rnatish usuli quyidagi 16-rasmda ko‘rsatilgan.

16-rasm. «Шорох-1» xabarlovchisini derazaga o‘rnatish usuli

Romning buzilish joyidan xabarlovchigacha L1-L4 bo‘lgan 

masofa rom perimetri bo‘ylab o‘lchanadi. Xabarlovchining himoya 

masofasi xabarlovchining turiga qarab aniqlanadi, «Шорох-1» 

xabarlovchisi uchun bu masofa xabarlovchidan har tomonga 2 

metrni tashkil qiladi.