Uglevodorodli gazlar tarkibidagi nordon komponentlar

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3 
ǀ
ISSUE 1 
ǀ
2022 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
 
www.scientificprogress.uz
 
Page 71
UGLEVODORODLI GAZLAR TARKIBIDAGI NORDON KOMPONENTLAR 
VA ULARNI GAZNING XOSSALARIGA TA’SIRI
 
Behruz To’ymurodovich 
Salomatov 
Buxoro muhandislik-
texnologiya instituti
 
Murodillo Zoirovich 
Komilov 
Buxoro muhandislik-
texnologiya instituti 
Saidjon Abdusalimovich 
G’aybullayev 
Buxoro muhandislik-
texnologiya instituti 
 
ANNOTATSIYA
Mazkur maqolada uglevodorodli gazlarni tarkibida uchrovchi nordon 
komponentlar ularning xossalari hamda ularning metal konstuksiyalar va insoniyatga 
fiziologik ta’sirlari haqida fikrlar yuritilgan. Yurtimizdagi ayrim kam oltingugurtli va 
yuqori oltingugurtli konlar gazlarining tarkibi keltirilgan.
Kalit so’zlar:
uglevodorodli gazlar, nordon komponentlar, vodorod sulfidi, 
karbonil sulfidi, merkaptanlar, sulfid va disulfidlar.
 
ACIDIC COMPONENTS CONTAINED IN HYDROCARBON GASES
AND INFLUENCE ON THEIR PROPERTIES 
 
ABSTRACT 
This article discusses the acidic components of hydrocarbon gases, their 
properties and their influence to metallic constructions and their physiological effects on 
humans. The composition of gases of some low-sulfur and high-sulfur deposits of our 
country is given. 
Keywords:
hydrocarbon gases, sour components, hydrogen sulfide, carbonyl 
sulfide, mercaptans, sulfides and disulfides. 
KIRISH 
Insoniyatning progressiv tarzda o’sib borayotgan ehtiyojlariga ko’ra tabiiy 
yoqilg’ilar sarfining keskin oshishi energetika zahiralarining kamayib borishi xavfini 
yuzaga keltirib, energetik xomashyolardan oqilona foydalanshni taqazo etish bilan birga 
atrof-muhitga zarar keltirmaydigan muqobil energiya manbalarini izlab topish va ularni 
qo’llash yo’nalishidagi amalga oshiriladigan asosiy vazifalarning dolzarbligini oshiradi. 
Shu sababli ekologiyaga antropogen ta’sirni kamaytirish va yuqori sifatli yoqilg’i ishlab 
chiqarish hamda yurtimizda transport sohasi uchun tovar yoqilg’ilar tayyorlashda 
ekologik toza energoresurslarni qo’llash borasidagi tadqiqotlar bugunning ustuvor 
masalalaridandir.
Mazkur 
siyosatning 
huquqiy 
asoslari 
ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlanishni 
jadallashtirish, xalqning turmush darajasi va daromadlarini oshirish uchun har bir 

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3