Qiziqarli kimyo

125

---

Kimyoviy chaynvord va krossvordlar
3 0 -ra s m
Eniga 
(30-rasm)
1. 
Sintetik tola. 2. Davriy sistemaning IV - guruh bosh guruhcha ele­
m ent. 3. Atom yadrosining atrofida 
6
elektron aylanuvchi element 4 Efed- 
ra o‘ simligi alkoloidi. Sintetik usulda ham olinadi. U markaziy nerv siste- 
masmi qo‘
2
gatishi, tomirlami qisqartinshi mumkin. Ugipotomyaga, bronxi- 
yal astmaga, ko‘kyotalga, narkotiklardan zaharlanishga qarshi ishlatiladi.
5. Temiming nikel bilan qotishmasi (unda 36% li nikel bo‘ ladi) 0 ‘ lchov 
tasmalari, geodeziya simlari, o ‘lchovasboblari, qismlari tayyorlanadi. 
Harorat o‘zgarganda ulaming o ‘ lchamlari o'zgarmasdan saqlanadi.
Bo'yiga 
(30-rasm)
6
. 
0 ‘zbekiston FA akademigi, sirt-aktiv moddalar b o ‘yicha ilmiy 
lzlanishlar olib borgan taniqli olim.
4
11
5
31 - rasm 
126
1
2
9
3

---

Eniga 
(3 1-rasm)
I. Oksidlovchilar orasida binnchi raqamli element.
2 Karbonatkislotanmg natnyli tuzlarinmg umumiy nomi.
3. Kserogel hisoblanuvchi taom, g'ovak tuzulishiga ega.
4. Musbat zaryadlangan yadro bilan manfiy zaryadlangan elektronlardan 
tarkib topgan elektroneytral zarracha.
5. Suyuq yoqilg‘ilar olinadigan tabiiy qazilma boylik.
6
. Natriy tetraboratining (Na,B
4
0
7
10H
2
0 ) texnikaviy nomi, tanakor 
ham deyiladi.
7. Asil gazlardan biri.
B o‘yiga. 
(31-rasm)
8
. Ortofosfat kislota o ‘rtatuzlarining umuiy nomlanishi
9. Havoning ko‘p qismim tashkil etuvchi gaz.
10. Aminopropion kislotanmg boshqacha nomi.
II. Aluminiy-sulfatminiralining texnikaviy nomi. Undan o‘tao‘tgachidam- 
li buyumlar va qurilish matenallan tayyorlanadi.
12. Mjsning qalay bilan hosil qilgan qotishmasi, u insoniyatga qadimdan 
ma’lum.
13. Ammiak tarkibidagi bir yoki bir necha vodorod atomlarining orgamk 
radikallar bilan alm ashilgan hosilasi.