Ichki kasalliklar

Differensial tashxis
Nafas olish yo‘llarining obstruktiv shikastlanishi.
Buzilishning sababi havoning nafas yo‘llari bo‘ylab o‘tishi turli darajada lokalizatsiya bo‘lishi
mumkin. O‘pkalar periferiyasida joylashgan ekstratorakal yirikdan to mayda nafas yo‘llarigacha. Yirik
ko‘krakdan tashqari nafas yo‘llarining obstruksiyasi o‘tkir Masalan, ovqat yoki qandaydir begona tananing
aspiratsiyasida, shuningdek ovoz tirqishi angionevrotik shishida rivojlanishi mumkin. Qo‘shimcha dalillar
yoki guvohlarning tasdig‘i shifokorga begona tana aspiratsiyasiga shubhalanishga imkon beradi, anamnezda
allergiyaga ko‘rsatmalarda esa bemorning tanasi bo‘ylab sochib tashlangan toshma elementlari ko‘rinishida
eshak emi ovoz tirqishi shishi rivojlanishi ehtimolini tasdiqlaydi. YUqori nafas yo‘llarining o‘tkir obstruktiv
shakllari tibbiyotning shoshilinch sohasiga kiradi. Sekin asta o‘suvchi obstruksiyaning surunkali shakli, shish
oldidan yoki fibroz stenoz oldidan joy olishi mumkin. Nafas yo‘llarining o‘tkir ko‘rinishi obstruksiyasi
33

---

O’quv-uslubiy majmua. Amaliy mashg’ulotlar. Ambulator terapiya
qanday bo‘lsa surunkali obstruksiyada ham nafas qisish asosiy alomat hisoblanadi, xarakterli belgilari bo‘lib
esa – nafas olganda elka osti atrofida tortishish va stridor hisoblanadi.
Ichki ko‘krak nafas yo‘llarining obstruksiyasi – o‘tkir va keyin esa retsidivlanishi yoki respirator
infeksiyalarda kuchayishi, asta zo‘rayishida paydo bo‘lishi mumkin. Xushtakli xurrak bilan kuzatiluvchi
vaqti-vaqti bilan o‘tkir paydo bo‘luvchi obstruksiya o‘zida aniq astmani aks ettiradi. Balg‘am ajralish bilan
surunkali yo‘tal aniq surunkali bronxit va bronxoektazdir. Surunkali bronxitda uzoq vaqt balg‘amning
ajralishi ko‘pincha generallashgan qo‘pol xurrak bilan uyg‘unlashadi, bronxoektazlarda sa xurraklar
o‘pkalarning ayrim chegaralangan uchastkalarida eshitiladi. Interkurrent infeksiyalar yo‘talni
og‘irlashishiga, ajraluvchi yiringli balg‘amlar miqdorining ko‘payishiga, nafas qisishining kuchayishiga olib
keladi.
Bunda bemor hushtaksimon nafas bilan davom etadigan nafas qisishning tungi paroksizmiga shikoyat
qilishi mumkin. Yo‘tal va balg‘amni tupirib tashlash ahvolni engillashtiradi.
Jismoniy zo‘riqishda tinch holatdagi nafas qisishiga o‘tuvchi ko‘p yillik nafas qisishi, keng o‘pka
emfizemali bemorlar uchun xosdir. 
К