Самарқанд давлат архитектура қурилиш

To’g’ri yaratilgan strategiya 
tashkilotning ichki muhitiga 
emas, 
balki 
uning 
tashqi 
muhitiga yo’naltirilgan bo’ladi. 
 
 
Rasm 1.2. Kompaniyani real strategiyasi rejalashtirilgan va 
muhit o’zgarishiga javob reaksiyasidan tashkil topadi. 
 
Amaldagi 
strategiya 

---

24 
strategik erkin bo’lganligi tufayli turdosh yoki noturdosh tarmoqlarga 
kirib borishi, qo’shma korxonalar tuzishi, alyanslar va yangi tashkilotlar 
yaratishi mumkin. 
Atrofdagilar uchun kompaniya strategiyasining bir qismi ko’rinib 
turadi, boshqa qismi esa begonalar uchun yashirindir. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kompaniya 
strategiyasini 
aniqlovchi 
harakatlar 
(ketma-ketligi) 
sxemasi va unga 
yondashuvlar 
 
Qisqa muddatli 
foyda olish 
yo’nalishidagi 
harakatlar 
 
Asosiy biznes 
yo’nalishlarini 
boshqarishni 
takomillashtirish 
harakatlar 
 
Himoya 
harakatlari, 
raqobatchilar 
hujumini 
qaytarish, tashqi 
xavf-xatardan 
himoyalanish 
harakatlari 
Yangi 
imkoniyatlardan 
foydalanish (yangi 
texnologiyalar, 
yangi mahsulotlar, 
raqobatchilarning 
kompaniyalarini 
sotib olish yoki ular 
bilan kelishish, 
xorijiy bozorlarga 
chiqish harakatlari) 
 
Foyda bazasini 
diversifikasilash 
harakatlari va 
kompaniyani yangi 
tarmoqlarga, 
bizneslarga kirish. 
 
 
Tarmoq muhitida yuz 
beradigan o’zgarishlar (talabni 
o’zgarishi, davlat siyosatini 
o’zgarishi, raqobatning 
globallashuvi, valyuta kursining 
beqarorligi, yangi 
raqobatchilarning paydo 
bo’lishi, eskilarining yo’qolishi) 
 
Raqobatchilarga qarshi 
harakatlar, 
raqobatbardoshlikni va uzoq 
muddatli raqobat mavqeini 
saqlash uchun hujumkor 
harakatlar 
 
Tovar assortimentini 
kengaytirish yoki qisqartirish 
va xizmat sifatini yaxshilash 
harakatlariи 
Integrasiyallashuv 
harakatlari 
 
 
Tovar va xizmatlar taklifini 
geografik kengaytirish 
harakatlati 
Rasm 1.3. Kompaniya strategiyalari 

---

25 
1.1.4. Strategiyani amalga oshirish 
quyidagilardan iborat: 

Strategiyadan unumli foydalanuvchi tashkilotni yaratish. 

 Resurslarni muhim yo’nalishlarga sarflanishini ta’minlovchi 
moliyaviy rejani yaratish. 

 Strategiyani qo’llab-quvvatlovchi siyosatni yuritish. 

Strategiyani amalga oshirish motivini yaratish. 

Natijalar bilan mukofotlash tizimsini bir-biriga bog’lash. 

Kompaniyaning shunday madaniyatini yaratish lozimki, u 
strategiyani muvaffaqiyatli amalga oshirishga xizmat qilsin. 

Muntazam takomillashtirish tizimsini yaratish. 

Strategiyani amalga oshirish uchun tashkilotning ichki sardorlar 
tizimsini yaratish. 
Strategiyani amalga oshirish bu - amaliy ma’muriy ish bo’lib, 
tashkil etish, moliyaviy rejalashtirish, kerakli siyosatni yuritish, 
motivlarni va kompaniya madaniyatini hamda boshqarish usullarini 
yaratish, qisqasi kompaniya maqsadlarini amalga oshirishga xizmat 
qiluvchi hamma harakatlar majmuasidan iborat. 
Strategik rejani amalga oshirishda hamma rahbarlar qatnashadi. 
Difersifikasiyalashgan kompaniyalarda strategiyani boshqarishning 4 
pog’onasi mavjud: 

Ijrochi – direktor va kompaniya darajasidagi boshqa oliy 
rahbarlar. 

Muayyan biznes yo’nalishida foyda va zararlar uchun javobgar 
va strategiyani shakllantirish xuquqiga ega rahbarlar. 

Biznes ichida funksional zonalar uchun javobgar (ishlab 
chiqarish, marketing, moliya, ilmiy izlanishlar va kadrlar) 
rahbarlar. 

Asosiy ishlab chiqarish bo’limlarining rahbarlari javobgarligi. 
Strategiyani shakllantirish va tadbiq etish oliy rahbariyat 
zimmasida bo’lganligi uchun direktorlar kengashining strategik roli 
strategik muammolarni to’g’ri hal etishni nazorat qilishdan iboratdir. 
Direktorlar kengashi muhim strategik harakatlarni nazorat qiladi va 

---

26 
strategik rejalarni rasmiy qœllab-quvvatlaydi. Kamdan-kam vaziyatlarda 
direktorlar kengashi strategiyani yaratishda yetakchi rol o’ynaydi. 
Strategik boshqaruv jarayonida direktorlar kengashining roli 
strategik harakatlarni tanqidiy baholash va kelajak strategiyasini amalga 
oshishini ta’minlashdan iborat. Direktorlar kengashining asosiy 
vazifalaridan yana biri oliy rahbariyatning strategiyani yaratish va 
amalga oshirish sohasidagi malakasini nazorat qilish ya’ni, direktorlar 
kengashi ijrochi-direktori va boshqa rahbarlar o’z vazifasini qanday 
bajarayotganini baholashdan iboratdir.