S. R. Matiyazova, G. D. Adilova

Depozitlarni sug’urta qilish
- banklar bankrot, deb e'lon qilinganda yoki 
to'lov qobiliyati yo'qolganda, omonatchilarning bankdagi pul mablag’larini ularga 
qaytarilishini sug’urtalash. Bunda banklar sug’urtalanuvchilar hisoblanadi. 
Sug’urtani maxsus sug’urta tashkilotlari amalga oshiradi. Depozitlarni sug’urtalash 
chet mamlakatlarda keng tarqalgan. Masalan, AQShda depozit sug’urtasini 
depozitlarni sug’urtalash federal korporasiyasi amalga oshiradi. AQShda har bir 
omonatchiga to'g’ri keladigan 100 ming AQSH dollari miqdoridagi depozitni 
banklar majburiy sug’urtalaydi. 
Diversifikatsiya
- yirik sug’urta kompaniyalarining asosiy faoliyatdan 
tashqari boshqa faoliyat bilan ham shug’ullanishi. Masalan, sug’urta vositachiligi, 
qimmatli qog’ozlarning oldi-sotdisi, ko'chmas mulk bilan shug’ullanish va hokazo. 
Dispasher
- dengiz transportida umumiy avariya sodir bo'lganda ko'rilgan 
zararni kema, yuk va fraxt o'rtasida taqsimlash bo'yicha hisob-kitoblarni tuzadigan 
mutaxassis. 
Rivojlangan 
mamlakatlarda 
dispasher 
funksiyasini 
maxsus 
kompaniyalar bajaradi. Zararlarni taqsimlash bo'yicha hisob-kitoblar dispasha 

---

181 
deyiladi va dispashani tuzganlik uchun haqni manfaatdor tomonlar (kema egasi, 
yuk egasi, yukni sotib oluvchi shahs) to'laydi. 
Yevropolis
- yevropa iqtisodiy hamjamiyati mamlakatlarida sug’urta 
shartnomasi tuzganlik faktini tasdiqlovchi sug’urta polisi. 
Javobgarlik sug’urtasi
- boshqa shaxslarning hayoti, sog’ligi yoki mol-
mulkiga zarar yetkazilishi oqibatida yuzaga keladigan majburiyatlar yuzasidan 
javobgarlik xavfini sug’urta qilish shartnomasi bo'yicha sug’urta qildiruvchining 
o'zining yoki bunday javobgarlik yuklanishi mumkin bo'lgan boshqa shaxsning 
javobgarlik havfi sug’urtalanishi mumkin.