O adim gi dunyo tarixi bo yicha xrestom atiya: tarix о ‘qituvchilari

R an ises II va Xett podshosi X attusili o ‘rtasidagi
tinchiik s h a rtn o m a si
Er. avv. II m ingyillikning ikkinchi ya rm id a O ld Osiyodct la s ir
doirasini b o 'lib olish uchun 
ikki qudratli davlat-M isr bilan X e tt
о rtasida harbiy qaram a-qarshiliklar uzoq davom eldi. Urush hara kai-
laridan so ‘ng, Ram ses II va X ett p o d sh o si X attusili о rtasida er. avv.
1280-yil tinchiik shartnom asi tuzildi. Uning iero g lif nusxasi K a rn a k
ibodatxonasi va F ivadagi ibodatxona devorlarida, X ett p o d sh o la ri
arxivlarida saqlanib qolgan. Shartnom aning hohil m ixxatida la y
taxtachalarga yo zilg a n nusxalari mavjud.
(Kirish)
Matn boshi R am ses 11 va uning ajdodlarini sharajlash b ila n
boshlanadi.
0 ‘sha kun, janobi oliylari “ Per-Ramessu” 1 shahrida boMgan- 
da. o ‘z otasi Am on-R a Xoraxtiga, Atumga. Geliopolni ikkala Yerlari 
hukmdoriga, Ainon-Ramses-Meriamonga, Ptax-Ramses - M eria - 
inonga, buyuk kuchga, SetigaNut o"g‘liga,2 ularunga bayramlarda toabad 
va tinchiik yillarida abadiylik beradi, slni bilan birga. barcha yerlar v a
shu bilan birga, boshqa begona yurt mamlakatlari uning oyog‘i ostida 
abadiy yiqitilgani bilan podsho elchisi va Xettlar [elchisi] Teretsab... v a
xettlarning ikkinchi elchisi... keldi Xett podshosi Xetesera (Xattusili) 
[kumush taxtachasi ] tinchiik so‘rash uchun fir’avnga ha u sog"- salom at
20

---

yashaydi, [Yuqori va Quyi Misr podshosi, janobi oliylari Usermaatra] 
Setependra, “ Ra o ‘g ‘li-Ramses Meriamon”( unga abadiy hayot berilgan, 
uning otasi Raga o ‘xshab.
Kumush taxtacha nusxasi, xettlar hukmdori Xeteser (Xattusili tinchlik 
so‘rash uchun fir'avnga har doimo hayot, sog'-salomat bo'ladi, [Yuqori 
va Quyi Misr podshosi Usermaatra-Setependra] Ra o ‘g ‘li, Ramses -
Meriamonga har qanday mamlakatda o ‘z xohishi bo’yicha o'z chegaralarini 
o'rnatadigan hukmdor o ‘z elchisi Teretsab va o ‘z elchisi Ramos “qo‘li 
bilan'’ (ya’ni u orqali) yetkazishga amr qildi.