Кийосаки мактаби бойишга оид ўнта сабоқ

Роберт К ийосаки, “Бой дада, камбагал дада "
Қ О П Қ О Н ҚАНДАЙ ЁПИЛАДИ?
Агар сиз активлар ва пассивлар уртасидаги ф арқни 
тушунмасангиз ва мулкингиз ва омонатларингизни актив 
деб билсангиз (купчилик одамлар шундай қиладилар), 
сиз қопқонга осон тушасиз. Мисол учун, сиз яхши 
ишлаб топаяпсиз, даромадларингиз ҳам тузуккина. Да- 
ромадларингиз баланд булгани боис шу тариқа актив 
яратаман деб уй сотиб олишга қарор қиласиз. Уй сотиб 
оласиз ва гурур билан “пул қуйиб бопладим, энди мен 
бой одамман, чунки ажойиб уйим бор — бу бутун бошли 
давлат, яъни менинг активим”, деб уйлайсиз.
Бироқ сал нарига бориб, уй чиқимталаб экани м аъ­
лум булади. Мебель, сантехника сотиб олишингиз, 
уй ичкарисини чиройли безатишингиз, куплаб турли 
нарса ва мосламалар олишингиз керак булади. Кейин 
буларнинг барини яхши ҳолатда сақлашингиз керак — 
бу ҳам чиқим талаб қилади. Бунинг устига солиқлар 
тулашингиз, коммун ал хизматлар ҳақини бериш ингиз 
керак булади ва ҳ.к.
Уй даромаддарингизнинг жуда катта қисмини “еб 
қуйиши” маълум булади. Аммо сизда ҳаётдаги бошқа 
эҳтиёжлар ҳам қалашиб ётибди — сизга машина, кийим-
98

---

кечак керак, сиз яхши дам олишни, яхши еб-ичиш ни 
хоҳлайсиз ва ҳ.к.
Нима қилмоқ керак? С из ян а-д а кўпроқ ишлай бош- 
лашдан узга чорани кўрмайсиз. Сиз тобора кўттроқ иш ­
лаб, яна-да к$^проқ даромад оласиз. Қанча кўп олсангиз, 
шунча куп чиқим қиласиз. Зеро, сиз ҳаётнинг маълум 
дараж асига чиқиб олгансиз, у ерда дангиллама ҳовлингиз, 
зур маш инангиз ва ҳ. к. бор ва сиз ундан паст дараж ага 
туш иш ни асло хоҳламайсиз. Демак, сизнинг ҳаёт даро- 
мадингизга м увофиқ келувчи н а р с ^ а р н и яна ва ян а 
купроқ сотиб олишдан бош қа чорангиз қолмайди.
Аммо бир кун келиб, ишлашга энди кучингиз қол- 
магани маълум булади. С из шундай қиласиз ҳам, яъни 
иш лайверасиз- иш лайверасиз, топаверасиз-топаверасиз, 
қарабсизки, қилган м еҳнатларингизнинг роҳатини ку- 
риш га фурсатингиз гоят о з қолибди. Шундай булса ҳам 
пул барибир етмайди. Бир кун келиб қарайсизки, қуло- 
гингизгача қарзга ботиб булибсиз.
Сизда аввалгидек актив йуқ, бироқ чор атроф ингизни 
пассивлар қурш аб олган, вақтида сиз уларни таъминот 
аломатлари деб билгансиз, бу сизнинг ҳовлингиз, маш и­
нангиз, харажатталаб яна қанча мулкингиз — булар бари 
юҳодай сизни ютаман деб турибди. Энди пассивларингиз 
сирасига қарзларингиз ҳам келиб қўшилган.
Ш унақа ҳаёт тарзи — бу доира ичидаги ж он олувчи 
айланиб югуришдан бошқа нарса эмас, уни Роберт 
Кийосаки “Каламушча ю гуриш ” деб атаган.
“Каламушча ю гуриш ”дан чиқиб олишнинг ягона йули, 
ниҳоят, одамлардай яш аш ни бошламоқдир, бу аввал 
активлар яратиш, ундан кейин эса пассивлар яратиш — 
бунинг аксини зинҳор-базинҳор қила курманг.
Б ой одамлар активларни сотиб олади. Камбагал
ва ўрта синф вакиллари пассивларни сотиб
оладилар-да, ула р н и актив деб ҳисоблайдилар.