Pirometallurgiya jarayonlari nazariyasi

Tiklanish jarayonlari termodinamikasi 
Kimyoviy reaksiyalarning o‘z holicha yo‘nalishi ikki omilning ta’siri bilan 
aniqlanadi.
1.
Sistemaning ichki energiyasi kamayishi tomoniga reaksiya 
yo‘naladi.
2.
Sistemaning ko‘p ehtimollik holatga o‘tishi tomoniga yo‘naladi.
Sistemada zarrachalarning “tartibsizlik” holatini miqdoriy tavsifnomasi sifatida 
entropiya
funksiyasi kiritilgan bo‘lib, u 
S
harfi belgilanadi va kJ/mol·K yoki 
J/mol·K birliklarda o‘lchanadi. Jarayonlar o‘z-o‘zidan borishi uchun sistemaning 
entropiyasi reaksiyadan oldingi holatiga nisbatan reaksiyadan keyin oshishi kerak, 
ya’ni ΔS
reak. keyin
> 0 bo‘lishi kerak. Masalan, suvning agregat holati o‘zgarishida 
molekulalarning tartibsizlik darajasi ortib boradi. 
S(H
2
O)
muz
 < S(H
2
O)
suyuq
 < S(H
2
O)
bug‘
(6.10.2) 
Kimyoviy reaksiyada entropiyaning o‘zgarishi quyidagi formula orqali topiladi:
ΔS
298
 = ΣΔS
298(mahsulot)
 - ΣΔS
298(dast.modda)
 
(6.10.3) 
Bu yerda: ΣΔS
298(mahsulot)
– reaksiya natijasida hosil bo‘lgan moddalar standart 
entropiyalarining yig‘indisi; ΣΔS
298(dast.modda)
– reaksiyaga kirishayotgan moddalar 
standart entropiyalari yig‘indisi.
Kimyoviy reaksiyalar sodir bo‘layotgan paytda bir vaqtning o‘zida sistemaning 
ham entalpiyasi, ham entropiyasi o‘zgaradi. Ana shu ikki effektning yig‘indisi 
sistemaning (reaksiyaning) 
“Gibbs energiyasi”
yoki 
ichki energiyasi
deyiladi. Bu 
paytda sistemaning haroratsi va bosimi o‘zgarmas holda saqlanganligi uchun 
Gibbs energiyasini boshqacha qilib –