Kasbiy pedagogika

- Ta’lim berish sharoiti: 
b a'zi usullarni am a lg a oshirish uchun 
alohida sharoitlar talab etiladi: ta 'lim berishning texnik vositalari,
302

---

kompyuter, m ax su s k o m p y u te r dasturlari, magnitli yo zu v taxtasi, 
m ax su s jih o z la n g a n x o n a va boshqa.
- T a ’lim beruvchi v a ta 'l im oluvchi o ‘rtasidagi, j a m o a d a g i o ' z ­
aro m unosab atlarn in g xususiyatlari (ham korlik yoki s o ‘zsiz b o 'y s u -
nishli).
- T a ’lim oluvchilar soni: 
agarda u katta boMmasa, t a 'lim berishni 
faol t a 'lim usullarni q o 'Ila b , jadallashtirish m um kin.
- T a'lim b eruvchining c h u q u r bilim donligi va shaxsiy sifatlari: 
m a ’qul deb topilgan usullarni q o 'llas h n i bilishi va uddalashi, talablar- 
ga m os shaxsiy sifatlarga ega b o 'lishi lozim.
Q o ‘shimcha omillar:
- M avzuni o 'rg a n ish n i (m ustaqil ta'lim beruvchi rahbarligi ostida) 
tashki 1 lashtirish y o ‘li: Q ay tarzda?
- Didaktik vositalar: Q a ysilari?
- Faollikni ra g 'b a tla n tiru v c h i usullar: Q aysilari?
- N a z o r a t va o 'z - o 'z i n i nazorat: Qaysilari?
24.3. Pedagogning innovatsion faoliyati: yangilikni tahlil qilish
va unga baho berish, kelgusidagi harakatlarning maqsadi va
konsepsiyasini shakllantirish
0 ‘qituvchilarni innovatsion faoliyatga tayyorlashdan k o ‘z-
langan asosiy maqsad 
- ularning vangilikka intiluvchanliklari. y a n ­
gilikni m ustaqil izlash, yaratish va qoMlash k o 'n ik m a va m alakalarini 
shakllantirish. ilg 'o r p e d a g o g ik texnologiyalar, interfaol usullardan 
foydalanib, dars va d arsdan tashqari m a sh g 'u lo tla rn i o 'tk a z is h m aho- 
ratini takom illashtirishdan iborat.
Innovatsion faoliyat 
- p e d a g o g ik ja m o a n i h arakatga keltiruvchi, 
o l g 'a boshlovchi, taraqqiy ettiruvchi, z a m o n bilan birga q adam
tashlashga y orda m beruvchi kuch sanaladi.
«Innovatsion faoliyat - bu yangi ijtimoiy talablar bilan a n 'a n a v i y
m e 'y o r la r n i n g m o s k elm aslig i y o x u d a m a liy o tn in g y angi shakl-
303

---

lanayotgar. m e ’yorlarning m avjud m e ’yorlar bilan tcfqna shuvi na- 
tijasida v u ju d g a kelgan m ujm al rnuamm oiarni y e c h ish g a qaratilgan 
faoliyatdir», deb t a ’kidlaydi V.I. Stobodchikov. 0 ‘qituvchi inno- 
vatsion faoliyatining m arkaziy m asalasi o 'q u v ja ra y o n in i sam araii 
tashkii etishdan iborat.
Innovatsion faoliyat - uzluksiz ravishda y a ngilikla r bilan ishlash- 
dan iborat b o 'lib, u uzoq vaqt davom ida shakllanadi va takom illa- 
shib boradi. 0 ‘qituvchi innovatsion faoliyati xususiyatlarini o ‘rganib 
chiqqan pedagog olim larning fikrlariga tayangan holda, quyidagilarni 
innovatsion faoliyatning asosiy belgilari dcva e ' t i r o f etish m um kin:
- ijodiy faoliyat falsafasini egallash;
- pedagogik tadqiqot usullaridan samaraii foydalanish m alakala- 
rini o'z lashtirish;
- mualliflik konsepsiyalarini yaratish qobiliyatiga eg a b o ‘lish;
- tajriba-sinov ishlarini rejalashtirish va am alg a osh ira olish;
- h am k asb la r bilan ham korlikka erishish;
- H a m k a sb la r bilan o 'z a ro fikr alm ashish, ularga am aliy usulik 
y o rd a m k o ‘rsata olish k o 'n ik m a la rig a ega b o ‘lish;
- ziddiyatlarning oldini olish va b arta raf etish tajribasini o ‘z- 
lashtirish;
- yangiliklarni izlab topish, ularning bankini yaratish va o ‘z sha- 
roitiga m oslashtirib borish.
Innovatsion ja ra y o n la r dinam ikasining tahlili faqat fan va texnika 
erishgan z a m o n a v iy yutuqlardan foydalanishni o ‘z ichiga olibgina 
qolm ay, balki yangiliklarni izlash, yaratish, m oslashtirish, tatbiq etish 
va olingan natijalarni qayta tekshirish, um u m la sh tirish kabi jara- 
yonlarni o 'z ichiga qam rab oladi.