Ўзбeкистон рeспубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Қоринчалараро тўсиқ нуқсонлари. 
Қоринчалараро тўсиқ нуқсонлари (ҚАТН) – юракнинг иккита 
қоринчалари орасидаги туғма ғайритабиий боғланиши, ҚАТнинг турли 
сатҳларда ривожланмаслиги натижасида юзага келади. Нуқсон энг кенг 
тарқалган бўлиб, барча ЮТНнинг 30–40%ни ташкил қилади. Бунда, у ўғил ва 
қиз болаларда бир хил тезликда учрайди. 
ҚАТНинг юқори қисми мембранали тўсиқ шаклида фиброз тўқима 
билан намоѐн бўлган, ўрта қисми – мушак тўқимаси, пастки қисми – 
трабекуляр шаклида ифодаланган. Бундан ташқари, аорта ва ўпка артерияси 
клапанлари остида жойлашган ҚАТнинг чиқиш қисми ва атриовентрикуляр 
клапанлар остида жойлашган кириш жойлари ажратилади. Жойлашиши 
ҚАТНнинг қуйидаги турлари фарқланади. 
Перимембраноз – барча ҚАТНларнинг 60%. Улар уч табақали 
клапаннинг тўқималари ўсиши оқибатида ѐшга қараб камайиши мумкин. 
Чиқиш – барча ҚАТНларнинг 5–8%. Улар ѐпилиш мойиллигига эга 
эмас ва деярли ҳар доим жарроҳлик тузатишни талаб қилади. Клиник 
яхшиланиш ЎАнинг инфиндибуляр стенози ривожланиши оқибатида бўлиши 
мумкин. 
Кириш – барча ҚАТНларнинг 5–8%. Уч табақали клапаннинг 
тўқималари ўсиши ҳисобига камйиши мумкин. 
Мушакли – барча ҚАТНларнинг 10–20%. Ҳар доим ўз–ўзидан ѐпилиш 
мойиллиги мавжуд, ҚАТнинг чиқиш жойида ўрин олган турларидан 
ташқари. 
Юракнинг ушбу нуқсонида гемодинамика нуқсон катталигига, унинг 
жойлашган жойига ва касалликнинг давомийлигига боғлиқ. Гемодинамик 
бузилишлар дастлаб чапдан ўнгга қон оқиши билан намоѐн бўлади, 
келажакда ўпка гипертензияси ривожланиши мумкин (36–, 37–жадваллар). 
Клиник манзараси
. 

---

424 
Нуқсоннинг клиник кўриниши нуқсоннинг катталиги ва жойлашиши, 
ўпка гипертензиясининг кўпайиши ва оғирлиги ҳамда касалликнинг 
давомийлиги билан чамбарчас боғлиқ. Ҳатто янги туғилганлик даврида 
ҚАТНни шубҳа қилишга тўшнинг чап томонида IV–Vқовурғалараро 
оралиқларда маркази бўлган ўзига хос систолик шовқин имкон беради. Катта 
нуқсонда юрак етишмовчилиги (ҳансираш, тахикардия, кейин жигарнинг 
катталашиши, шиш) эрта пайдо бўлиши мумкин. 
Жадвал 37.