266
ҳомиланинг
инфицирланишига олиб келади, туғруқ олдидан эса – 40-60%.
30-60% ҳолатларда ҳомиладорлик вақтида герпетик инфекция симптомсиз
кечиши мумкин.
Этиология ва эпидемиологияси
.
Ҳозирги вақтда герпес вируслар (ГВ) қатъий таснифланган ва 70 дан
ортиқ вакилларни ичига олувчи Herpesviride кенг оиласига қўшилган. Одам
учун 8 ГВ (human herpes virus – HHV) жуда ҳам патоген. Улар
герпесвирусларнинг учта кичик оиласига ажратилган: альфа– (I ва II типдаги
оддий герпес вируслари, варицелла Зостер, сувчечак вируси, III турдаги одам
герпеси вируси), бета– (цитомегаловирус, VI ва VII турдаги одам вируси
герпеси) ва гамма (Эпштейн-Бар вируси, IV ва
VIII турдаги одам герпес
вируси, Капоши саркомаси билан боғланган герпесвирус).
Оддий герпес вируси (ОГВ) антиген ҳоссалари ва нуклеинли таркиби
бўйича иккита гуруҳга ажратилган: I ва II турдаги вируслар. Биринчи гуруҳ
билан касалликнинг энг кенг тарқалган шаклларини (юз териси ва оғиз
бўшлиғи шиллиқ пардалари шикастланишлари) боғлашади, иккинчи гуруҳ
билан
гениталий
шикастланишлари,
шунингдек
менингоэнцефалит
ривожланиши. ОГВнинг битта тури билан инфицирланиш унинг бошқа тури
билан инфицирланишни истисно қилмайди. «Неонатал герпес» атамаси
Alphaherpesvirinae кичик оиласига тааллуқли I ва
II турдаги оддий герпес
вируси тоомнидан чақириладиган касалликларга нисбатан қўлланилади.
Генитал герпесни ташувчанлик 46% аѐлларда қайд қилинади. Уларда
генитал герпес кшп ҳолларда II турдаги оддий герпес вируси томонидан
чақирилади. Чақалоқлар улар билан кўпроқ зарарланади.
Аммо охирги
йилларда орогенитал алоқалар тарқалганлиги боис чақалоқлар иккала
турдаги ОГВ билан инфицирланади.
Ҳомила антенатал (5-10% йўлдош орқали ѐки кўтарилувчи йўл билан)
ѐки интранатал даврларда (75-85% контакт йўл билан) зарарланади.
Ҳомиладор аѐл генитал герпесни туғруққа 1 ой қолганда илк маротаба
267
аниқлаган ҳолатда неонатал герпес ривожланиш хавфи жуда ҳам юқори.
Герпетик шикастланиш бор ѐки герпетик инфекция (ГИ)нинг субклиник
шакли қайта фаоллашиши
билан хасталанган ота-оналар, болалар, тиббий
ходимлар билан контактда бўлганда чақалоқларда ГИ кам ривожланади.
Интранатал зараланишда ѐки туғилгандан кейин янги туғилган
чақалоқлардаги ГИ клиник манзараси бола ҳаѐтининг 2-кунидан 30-кунигача
бўлган даврда ривожланиши мумкин. Антенатал инфицирланишда (асосан
кўтарилувчи йўл билан) бола ѐ ГИнинг ривожланган клиник манзараси билан
туғилади, ѐки касаллик ҳаѐтнинг биринчи 24-48 соат ичида шаклланади.
Do'stlaringiz bilan baham: