Urganch davlat universiteti bioinjeneriya va oziq-ovqat xavfsizligi fakulteti «biotexnologiya»

Proteinazalar
. 
Proteinazalar yoki proteazalar - (peptid-peptid-gidrolazalar) oqsil 
molekulasidagi peptid bog‘larini uzish reaksiyasini kataliz qiladi, natijada erkin 
aminokislotalar di- va polipeptidlar xosil qiladi. 
Bunday fermentlar juda ko‘p. Ulardan ayrimlari kristall xolatda olingan. 
Mikroorganizmlar proteinazasi o‘zlarining xossalari bilan tubdan farq qilishi 
mumkin. Ular neytral bo‘lishi mumkin (
Bacillus subtillis
, 
Asp.terricola
), kislotali 
(
Asp.foetidus
) va ishqorli, ya’ni pH ning xar xil darajasida faoldirlar. Ayrim 
mikroorganizmlar bir qancha proteinazalar sintezlash qobiliyatiga egadirlar. 
Masalan: 

---

Actinomyces fradiae 
6 ta proteinaza sintezlaydi. 
Amilazalar 
- 
bakteriya va zamburug‘lardan olinadigan amilazalar kraxmalni kichik 
molekulyar shakarlar: dekistrinlar, glyukozalar, maltozalargacha parchalaydi.
 
Bakterial proteazalar pishloq pishirishda va teri oshlashda oqsillarni buzishda 
qo‘llaniladi. 
Bacillus sp
. dan olinadigan glyukozoizomeraza fermenti glyukozani 
fruktozaga aylantirishda yordamlashadi. Keyingi vaqtlarda olimlar diqqat e’tiborini 
quyidagilar o‘ziga tortmoqda: siklodikstringlyukoziltransferaza (SDGT) ga 
moslashish, siklodekstrinlar birikmalarining ishlab chiqarilish: kimyoviy va 
farmakologik ishlab chiqarishda, oziq-ovqat maxsulotlari sifatini oshirishda, 
kosmetika va boshqalar ishlab chiqarishda zarurdir. 
Lipazalar
- 
(3.1.1.3-triasil gliseroloda gidrolazalar lipid (yog‘) almashinuvida 
ishtirok etadigan, katta amaliy qiziqish uyg‘otadigan fermentlar.
 
Kulütura o‘sadigan muxitga ajratadigan lipazalarni ishlab chiqaruvchilarning ko‘pi 
miseliali zamburug‘lardir. Ulardan