A. B. P a k ir d in o V u. A. V a L i X o n o V



Download 8,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet129/163
Sana19.02.2022
Hajmi8,65 Mb.
#459518
1   ...   125   126   127   128   129   130   131   132   ...   163
Bog'liq
OIV. OITS (A.Pakirdinov, U.Valixonov)

Ikkilam chi profilaktika. 
Bu kasall ikni yuqtirib olgan b em or­
ning hay ot kechirish sifatini yaxshilashga qaratilgan. Buning uchun 
bemorlar huquqini himoya qilish. ularga konsultatsiyalar berish. 
ularning kamsitilishiua y o i qo 'ym aslik. hayotini (turmush tarzi- 
ni) o ’zgartirishga qaratilgan dasturlar ishlab chiqish kabilar kiradi. 
Shuningdek. ikkilamchi profilaktika kasallik yuqish xavfi yuqori
215
www.ziyouz.com kutubxonasi


b o 'lg a n ja m o a td a (masalan, tibbiyot xodimlari orasida, bem orning 
yaqin qarindoshlari orasida) kasallikning yuqishini oldini olishga 
qaratilgan chora-tadbirlarni o 'z ichiga oladi.
U chlam chi profilaktika. 
Bem orlar orasida kasallikning sal- 
biy oqibatini iloji boricha kamavtirish, ularning umrini iloji bori- 
cha uzaytirish, ikkilamchi va opportunistik infeksiyalarga qarshi 
profilaktik davo o'tkazish. ularning im m un tizimini ushlab turish 
b o 'y ic h a konsultatsiya berish va boshqalardan iborat.
Odam immuniteti tanqisligi virusini yuqishining oldini olish va 
epidem iyaga qarshi kurash chora-tadbirlarini. s o g 'lo m turm ush tar- 
zini aholi o'rtasida, ayniqsa. yoshlar orasida ta rg 'ib qilishdan bosh­
lash zarur. Shuningdek. kasallikni jinsiy aloqa y o 'li orqali. undan 
tashqari virusni zararlangan qon va qon mahsulotlari orqali ham d a 
teri butunligi buzilishi bilan olib boriladigan barcha m uolajalarda 
yuqishining oldini olishga qaratilgan chora-tadbirlar o'tkazilishi 
lozim. Kasallik virusining yuqishini oldini olishda m uhim tadbir- 
lardan biri kasallikni insonlarda o 'z vaqtida aniqlashdir. Shuning 
uchun aholining ayrim guruhlari orasida epidem iologik nazorat 
o'rnatiladi. belgilangan guruhlar orasida testgacha konsultatsiya 
o'tkaziladi. Ularning roziligi bilan OIV kasalligiga laboratoriva 
tekshiruvi uchun qon olinadi. Tekshirilishi lozim b o 'lg an guruhlar 
O 'z b e k isto n Respublikasi Bosh Davlat sanitariya vrachi to m o n i­
dan tasdiqlanadigan «Aholini O lT S g a tekshirish qoida va m e 'v o r- 
lari»da belgilab beriladi.
OIV kasalligiga laboratoriva tekshiruvi ishlarida ayniqsa. a h o ­
lining bu kasallikni yuqish xavfi yuqori b o 'lg an tabaqalariga alo­
hida e 'tib o r q aratilm og'i lozim. Bu ishga lozim b o i g a n taqdirda 
aholining barcha qatlami yord am id a giyohvandlar, betartib jinsiy 
aloqa qiluvchi «vengil oyoq» shaxslar aniqlanib. ular to 'liq labora- 
toriya tekshiruvidan o'tishiga erishmoq lozim.
OIV kasalligining oldini olishda yana m uhim aham iyat kasb 
etadigan m asala aholi o 'rtasid a o 'tk azilad ig an tibbiy targ'ibotdir. 
Unda om m aviy axborot vositalaridan keng foydalanish m aqsadga 
m uvofiqdir.
216
www.ziyouz.com kutubxonasi


Tibbivot xodimlari aholining barcha qatlamlari bilan uchrashuv- 
larda yosh yigit-qizlar bilan maktab. litsey. kollej. institut va bosh­
qa jo ylard a subbat o 'tkazilayotganda OIV kasalligining yuqish 
y o i l a r i bilan batafsil tanishtirish va undan saqlanish y o 'l-y o 'riq la - 
rini ko'rsatish va him oya vositalaridan foydalanishni o'rgatish 
kabi ishlarni olib borishlari lozim. Yuqish xavfi t u g ‘ilgan hollai-- 
da m urojaat qilgan shaxslarga. qolaversa. OIV kasalligi v a ji n s iy
aloqa yo'li bilan yuqadigan kasalliklarga chalingan shaxslarga. 
giyohvandlarga tibbiy vordam ko 'rsatayo tg an vaqtda mehr-oqibat 
ko'rsatish m uhim ahamiyat kasb etadi. Ularga b o g'liq o'tkaziladi- 
gan barcha chora-tadbirlarni konfidensial holatda o'tkazilishi lozim. 
Ushbu shaxslarni kasallikni tarqatish xavfini kamaytirish m aqsadi­
da kerakli vositalar bilan (prezervativ. bir m arotaba ishlatiladigan 
shpris va igna zararsizlantiruvchi moddalr) ta'm in oti masalasi bilan 
shug'ullanish zarur. Shu bilan birga seks m uam m osi va yuqtirishi 
m um k in b o 'lg an xavflarni tahlil va m u h o k am a qilish jarayonida 
ular bilan m untazam targ 'ib o t ishini olib borish. xulq-atvorini, yu- 
rish-turishini va boshqa n o jo 'v a xatti-harakatlarini o'zgartirishga 
chaqirish kerak. Ayollarning seks m asalasida turm ushga chiqish, 
oila qurish. bola k o'rish d a boshqalar bilan teng huquqqa ega ekan- 
ligini cheklamaslikka intilish zarur. Kasailik o 'c h o g 'id a o'tkazila- 
digan chora-tadbirlar «Epidem iologik tekshiruv ishlarini olib b o ­
rish» haqidagi uslubiy q o i la n m a d a batafsil berilgan.

Download 8,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   125   126   127   128   129   130   131   132   ...   163




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish