Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

22.4. Bachadonichi vositalarini qo‘llash
B achadonichi vositalari (B lV )ni qo 'llash usuli odam zodga 
asrlar davom ida tan ishdir (14- ilova).
Zam onaviy BIV oxirgi 30 yil davom ida q o ‘llanib kelinm oqda. 
Hozirgi vaqtda quyidagi zam onaviy BlV lar mavjud.
a) plastikli — sperm atozoidlarning bachadon va bachadon 
naylariga o'tishiga to ‘sqinlik qiladi va urug‘langan tuxum hujayrani 
bachadonda payvandlanishining oldini oladi;
b) m is-kum ush saqlovchilar — ular sperm itsid ta ’siriga ega 
(sperm atozoidlarni nobud qiladi);
d) gorm on tutuvchi spirallar — endom etriyga t a ’sir qilib, 
servikal kanal shillig‘ini quyiltiradi.
BlVni q o ‘yish og‘riqsiz o ‘tadi, lekin quyilayotganda noxush 
sezgi seziladi. BIV kiritilgach, qin ichida neylon iplari osilib tu ­
radi va ayol shu iplar yordam ida spiral holati, o ‘z joyida turganligi 
yoki siljiganligini nazorat qilib turadi.
BlVni quyidagi holatlarda qo ‘llash m um kin emas: jinsiy a ’zolar 
yallig'lanish kasalliklarida, ju ftn i te z-tez alm ashtirib tu rishd a, 
bach ad o n b o ‘yni eroziyasida, b ach a d o n b o ‘yni to n u si yetish- 
movchiligida, kam qonlikda.
236

---

Z am onaviy BIV turlari:
1. L ipps ilm og‘i — polietilen + antim ikrob to ‘siq.
2. T -Si-200 — polietilen + mis to 'siq.
3. T-Si-380 — koper polietilen + mis to ‘siq.
4. Progestrel — polietilen kapsulali gorm on.
22.5. Oxiriga yetmagan jinsiy aloqa usuli
Jinsiy aloqa vaqtida erkak eyakulatni ayol qiniga tushurmaslikka 
harakat qiladi. U zoq m uddat bu usulni q o 'llash erkakda ham , 
ayolda ham qoniqish hissini y o ‘q o ta boradi, y a ’ni anorgazm iyaga 
olib keladi. Erkaklarda psixologik z o ‘riqish yuzaga kelib, erkak va 
ayolda stress holatlari uchraydi.
Oxiriga yetm agan jinsiy aloqa usulini doim iy q o ‘llash ayollarda 
chanoq a ’zolarida qon to ‘liqligiga olib keladi, qorin pastki qismida, 
b e ld a o g ‘riq , oqsil a jra lm a la rn in g k o ‘pay ish ig a olib k elad i, 
bachadonning kattalashishi, hayz siklining buzilishi kuzatiladi. 
Erkaklarda esa jinsiy aloqa vaqtining qisqarishi, eyakulatsiyaning 
tezlashishiga olib keladi.