Biologiya 5 new indd


O‘simliklarning ahamiyati



Download 4,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/56
Sana18.02.2022
Hajmi4,91 Mb.
#457000
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   56
Bog'liq
5-sinf biologiya uzb

O‘simliklarning ahamiyati
O‘simliklar tabiatda katta ahamiyatga ega:
• fotosintez tufayli atmosferaga kislorod ajratadi; 
• produtsent organizm, ya’ni organik modda hosil qiladi; 
• ozuqa zanjirining asosiy qismini tashkil etadi, o‘simlikxo‘r or-
ganizmlar uchun oziq bo‘ladi;
• suv bug‘latish orqali havoni namlantirib turadi.
O‘simliklarning inson faoliyatidagi ahamiyati:
http://eduportal.uz


36
• kislorod manbai hisoblanadi (barcha yashil o‘simliklar);
• oziq-ovqat sifatida iste’mol qilinadi (olma, o‘rik, yong‘oq va 
hokazolar);
• dori-darmon sifatida foydalaniladi (yalpiz, na’matak, shirin-
miya va hokazolar);
• chorva mollari uchun yem-xashak hisoblanadi (beda, sebar-
ga, shuvoq va hokazolar);
• manzarali va xona o‘simligi sifatida o‘stiriladi (fikus, kaktus 
va hokazolar);
• qurilish va sanoat xomashyosi (yog‘och, paxta va kanop).
O‘simliklar sistematikasi.
Sistematika faniga shved olimi 
Karl Linney asos solgan. O‘simliklarning 500 mingdan ortiq turi 
bo‘lib, ularni o‘rganishni osonlashtirish uchun bir-biriga o‘xshash 
o‘simliklarni birlashtirib, guruhlarga bo‘linadi. O‘simliklarni sistema-
tikaga solishda quyidagi sistematik birliklardan foydalaniladi: 
TUR
TURKUM
OILA
SINF
BO‘LIM
DUNYO
Tuzilishi o‘xshash organizmlar bitta turga kiradi. O‘xshash tur-
lar birlashib turkumni, turkumlar oilani, oila sinfni, sinflar esa 
bo‘limni, bo‘limlar o‘simliklar dunyosini tashkil qiladi. O‘simliklar 
sistematikasi bilan dorivor qoqio‘t va makkajo‘xori misolida tani-
shib chiqamiz.
Dorivor qoqio‘tning sistematik 
o‘rni
Makkajo‘xorining sistematik 
o‘rni
Dunyo: O‘simliklar
Bo‘lim: Yopiq urug‘lilar (Magnoliya-
toifa)
Dunyo: O‘simliklar
Bo‘lim: Yopiq urug‘lilar (Magnoli-
yatoifa)
Sinf: Ikki urug‘pallalilar (Magnoliya-
simon)
Oila: Qoqio‘tdoshlar
Turkum: Qoqio‘t
Tur: Dorivor qoqio‘t
Sinf: Bir urug‘pallalilar (Lolasi-
mon)
Oila: Bug‘doydoshlar
Turkum: Jo‘xori
Tur: Makkajo‘xori
http://eduportal.uz


37
Dorivor qoqio‘t
Makkajo‘xori
suvo‘tlar 
bo‘limi
tuban o‘simliklar
yo‘sinlar 
bo‘limi
qirqbo‘-
g‘imlar 
bo‘limi
qirqqu-
loqlar 
bo‘limi
sporali o‘simliklar
yopiq urug‘li 
(gulli) o‘simliklar 
bo‘limi
ochiq urug‘li 
o‘simliklar 
bo‘limi
yuksak o‘simliklar
urug‘li o‘simliklar
O‘simliklar dunyosi

Download 4,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   56




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish