С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

нарсалардан бўлак жонларнни ҳеч ўқиёлмас эдим. Масалан, Ҳофиз
девонидан мактабда ўқиб ўтганнм бир газални қаерда ва кнмнинг
қўлёз.маси бўлса бўлсин \уқпи олар эдим, аммо мактабда ўқимага-
ним бирон байтни ҳатто китобимда бўлса ҳам, ўқин олмас эдим.
яъни ҳали ҳам саводим чиқмаган эди. Хат ёзиш бўлса ҳеч
қўлимдан келмас, бнрор ҳарфни ҳам ёзолмас эдим.
Лекнн абжадни ўргандим, абжад расмий хат бплан ёзилган
бўлгани учун қуръонни ҳам секин-секин, шунингдек абжад
расмнй хати бнлан, яъни нас.х хати билан ёзилган ҳар бир нарсани
ҳам туртилиб бўлса-да, ўқий олар эдим.
Энди ўйлайманки, бунннг сабаби қуйидагича экан:
Отам мени отинбиби мактабига қўйгаи бўлса-да, унинг ўзп мен-
га абжад ҳисобини ўргатишдан тўхтагани йўқ эди. У деярли
ҳар кеча шомдан хуфтонга қадар, яъни тахминан бир соат мен
билан шуғулланар эдп.
Бошлабменга «абжад» сўзидан «А», «Б». «Ж». «Д», ҳарфлари-
ни танптди, сўнгра бу ҳарфларни бнр-бирларнга уриштнрнб ва
қандап ўқпш йўлини ўргатди, ундан кейин «А»,— бир. «Б »,—
икки, «Ж» — уч, «Д» — тўрт деб буларнинг ҳисобини тушунтир-
ди... Шу йўл билан отам абжадни охиригача унинг ҳисоби билан
бирга ўргатиб чиқдн.
Шундай қнлиб, бир ойда мен абжад ҳарфларини ўргандим ва
ўқийдирган бўлдим, аввал бир-бир орттирпб ўнгача, сўнгра ўн-
ўн орттириб юзгача. ундан кейин юз-юз орттириб минггача чпқади-
ган абжад ҳисобннн ҳам ўргандим.
Буларни ўрганиб бўлганимдан кейин отам менга:
— Энди сенга қизиқ бир нарсанн ўргатаман, бу тўққиз рақам
ва цифр (ноль) дирки. уни ҳинд ҳакимлари топпб чпқарганлар.
Бу: тўққиз рақам ва цпфр, яъни ўн шакл билан бутун дунёни
ҳисоблаш, бу рақамларга жамлаш мумкин,— деди. 1
1 «Ҳ а фЧ н я к » — қуръоннинг қисқароқ суралардан тўнланган сттндан бир 
бўлаги.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

М
р н
: