O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi mirzo ulug'bek nomidagi o'zbekiston milliy universiteti

tonetik transkripsiya 
ham mavjud. Frazadagi urg'uli va urg'usiz bo'g'inlarni, nutq 
ohangini, ritmik-melodik vositalarni, qisqa va cho'ziq pauzani ko'rsatish uchun 
qo'llanuvchi maxsus fonetik belgilar 
tonogramma 
deb yuritiladi. Masalan, 

---

- 62 - 
urg'uli bo'g'in – (–) belgisi bilan, urg'usiz bo'g'in – (٠) bilan, qisqa pauza – (/), 
fraza boshi va oxiridagi cho'ziq pauza (//) bilan ko'rsatilishi mumkin. Into-
natsiyasiga ko'ra bir gap turli tonogrammaga ega bo'lishi mumkin. 
Tilshunoslar tomonidan fraza va gaplarning intonatsiyasini o'rganish 
uchun qabul qilingan turli tonetik transkripsiya belgilari mavjud. Yuqorida ko'r-
satilgan belgilardan tashqari, ba'zan musiqada qo'llanuvchi nota belgilari ham 
intonatsiyani ko'rsatishda qo'llanadi.
Tillar o'z yozuvi va tovushlar sistemasi bilan farq qiladi. Bir tildagi 
so'zlarni boshqa tilda yozish uchun amaliy transkripsiyadan foydalaniladi. Bun-
day amaliy transkripsiyani