Ziyonet doc

Tarixni xolsona o’rganish masalasi.
Prezident I. Karimov tarixga munosabatni tubdan o’zgartirish hayot taqozosi 
ekanligini dolzarb masala qilib ko’tardi. Yurtboshimiz o’tmishimizni qayta ko’rib 
chiqib, uni butunlay yangi nazar bilan g’alvirdan o’tkazishni kun tartibiga 
qo’ymoqda, buning quyidagi asoslari bor. 
Birinchidan, bugungi O’zbekiston jahon xaritasida endigina paydo bo’lgan 
tasodifiy mamlakat emasligini uning ildizlarini nihoyatda chuqur va qadimiy 
ekanligini dunyoga ko’rsatish va farzandlarimiz ongiga singdirish.
Ikkinchidan, sobiq sho’ro siyosati va kommunistik mafkura taziyqi bilan 
soxtalashtirilgan tarixni o’z o’rniga qo’yish, tarix haqiqatini ilmiy haqiqat asosida 
qayta tiklash. Unga munosib baho berish lozim. 
Uchinchidan shu asosda halqimiz, ayniqsa yosh, navqiron avlodimiz qalbida 
milliy g’urur, milliy iftixor, o’z ajdodlari bilan faxrlanish tuyg’ularini kuchaytirish. 
Buyuk o’tmishga munosib buyuk millat bo’lish ertangi kunga katta ishonch va 
istiqlol g’oyalariga etiqod bilan yashashni turmush tarziga aylatirish.
Hammamizga 
malumki, sho’ro 
hukumati davrida 
halqni ataylab 
savodsizlatirish o’z o’tmishidan ajratib qo’yish ajdodlari, naslu nasabi va butun 
tarixidan bexabar qilish siyosati darajasiga ko’tarilgan kommunistik mafkuraning 
butun mazmun mohiyatini tashkil etgan edi. Shuning uchun ham yozilayotgan 
ilmiy kitoblar nuqul voqealar bayonidan iborat bo’lib, malumotnoma tusini olgan 
edi. Ijtimoiy – siyosiy jarayonlarga bunday yuzaki munosabat va tarixiy 
sanalargina sinab o’tish kabi tarix fani metadologiyasi yaratildi. Bu 
metadologiyaning asosiy maqsadi odamlar ongini zaxarlash ularni fikrini 

---

122 
chalg’itishdan iborat edi. Natijada millatlarni yo’q qilib tasdiqlash, fuqarolar 
qalbidagi milliy g’urur milliy iftixor tug’ularini so’ndirish ularni dunyoqarashini 
chegaralab qo’yish uchun harakat qilindi. O’ziga ham o’tmishiyu kelajagiga ham 
befarqlik loqaydlilik bilan qaraydigan aholi qatlami “tarbiya” lab etishtirildi. Ana 
shunday noqobil va g’ayriinsoniy siyosat barbod bo’lgach, endi o’z tariximizni 
qaytadan tiklash uni ilmiy, tarixiy va hayotiy haqiqat nuqtai nazaridan turib 
yangitdan yaratishni davlatning o’zi talab qilmoqda va bunga homiylik qilmoqda 
O’zbekiston Fanlar akademiyasi tarix insitutining O’zbekiston Respublikasi 
Vazirlar Mahkamasi qarori bilan tarqatib yuborilishi va uni qaytadan tashkil etish 
to’g’risidagi siyosiy qadriyatni manaviy va ijtimoiy ahamiyatini alohida takidlash 
joiz. Xukumat qarori va shaxsan prezident I. Karimov tashabbusi bilan Davlat va 
jamiyat qurilishi akademiyasi qoshida “O’zbekistonning yangi tarixi” markazining 
ochilishi fikrimizning yorqin dalilidir. 
Endi biz muarrixlar oldida ham tadqiqotchilik, ham fuqarolik burchi 
turganini, bir elkamizda tarixga xolislik, ilmiy haqiqat bilan qarash yuki, ikkinchi 
elkamizda esa Vatan va Millat oldidagi javobgarlik o’tmishimizni asrash, ajdodlar 
ruxini ezozlash va kelgusi avlod oldidagi qarzdorlik yuki borligini butun vujudimiz 
bilan anglamog’imiz kerak. 
Zotan, Prezident I. Karimov xam tarix sohasida mehnat qilayotgan olim 
mutaxasislarga murojat qilmoqchiman: sizlar millatimizning haqqoniy tarixini 
yaratib bering, toki u halqimizga manaviy kuch – qudrat baxsh etsin, g’ururini 
uyg’otsin. Biz tariximizni yangi bosqichga, yangi yuksak marraga olib chiqmoqchi 
ekanmiz, bunda bizga yorug’ g’oya kerak. Bu g’oyaning zamirida halqimizning 
o’zligini anglash yotadi. Haqqoniy tarixni bilmasdan turib – esa o’zlikni anglash 
mumkin emas – degan edi.