O. A. H u s in o V patologik fiziologiyadan amaliyot darslari uchun

1 -ish .
0 ‘tk ir ekzogen gazsiz atsidozda tashqi nafas o ‘zgarishini 
o ‘rganish.
Tana o g ‘irligi 150-200 g kalam ushga narkoz beriladi (narkozsiz 
ham m um kin). Hayvon qom i yuqoriga qaratib mahkamlanadi. Nafas 
soni va amplitudasi sanaladi. Dekompensatsiyalangan atsidoz chaqirish 
uchun kalamush qorin bo‘shlig‘iga 100 g ogirlik ka 0,5-1 ml hisobida 
5% li sut kislota eritm asi yuboriladi va 1-3 daqiqadan keyin nafas 
k o ‘rsatkichlari aniqlanadi.
H ayvonda nafas olishning chuqurlashishi va tezlashishi (atsidoz 
kom pensatsiyasi) aniqlanadi. 2 0 -2 5 daqiqadan keyin tashqi nafas yana 
r e g is tr a ts iy a q ilin a d i. N a fa s n in g jid d iy su sa y ish i ham d a y u ra k
qisqarishining siyraklashishi kuzatiladi. Olingan m a’lum otlar daftarga 
yoziladi va kuzatilgan o ‘zgarishlar mexanizmi tushuntiriladi.
2 - is h .
K is lo ta -is h q o r m u v o za n a tin in g organizm re a k tiv lig ig a
ta ’sirini o ‘rganish.
Tana o g irlig i 2 kg b o ig a n quyon mushagiga 10 % limagniy xloridi 
eritm asidan 5-1 0 ml yuboriladi. 15-20 daqiqadan keyin narkotik uyqu 
boshlanadi, u bir soatgacha davom etadi. Agar quyon venasiga oldin 
0,37 
%
li xlorid kislota yoki 3 % li sut kislota yuborilsa, uyqu sodir 
b o im a y d i. Venaga oldin ik ki n o rd o n korbonli sodaning 2,5 % li 
e ritm asid an 3 -4 ml yu b o rilsa, aksincha, m agniy xloridining ta ’siri 
k u chayadi. O lingan n atijalar tah lil qilinadi, kuzatilgan o ‘zgarishlar 
m exanizm i tushuntiriladi.
Jihozlar:
kalam ushlar, quyonlar, shpritslar, ninalar, taxtacha, sut 
k islo tan in g 5 % li eritm asi, sut k islotaning 3 % li eritm asi, xlorid 
kislotaning 0,37 % li eritmasi, ikki nordon karbonli sodaning 2,5 % li 
eritm asi, magniy xloridning 10 % li eritmasi.

---