Abuzalova M

An‟anaviy (formal) tilshunosllik
ning shakllanishi va rivojlanish 
davri 1940-1980-yillarga to„g„ri keladi. Rasmiy amalda bo„lishi esa 
1940-yillardan toki 1990-yillargacha davom etdi. Mazkur yo„nalish 
tadqiqotlarida til va nutq farqlanmadi, to„g„rirog„i, faqat nutqiy bosqich 
hodisalari tahlilga tortildi, tasnif etildi, qoidalashtirildi. (Shu o„rinda 
nutqiy bosqich hodisalari ilk bora juda keng miqyosda an‟anaviy 
tilshunoslikda tahlilga tortilganligini alohida e‟tirof etish 
joiz.) 
An‟anaviy tilshunoslikning shakllanishi va rivojlanishi sho„ro tuzumi 
davriga to„g„ri keldiki, sho„ro mafkurasi (ijtimoiy hayotning barcha 
jabhalari kabi) mazkur ilmiy jarayonga ham ta‟sir o„tkazmay qolmadi. 
Oqibatda, o„zbek tili qurilishining ilmiy talqini rus tili ilmiy talqiniga 
yaqinlashib ketdi; grammatika baynalmilal bo„ldi. Ilmiy talqinlarda ham, 
yo„nalishlar bo„yicha ta‟lim tizimida ham Moskva hamma uchun 
umumiy va majburiy namunaviy dasturlar chiqarar, milliy respublikalar 
shu namunaviy dasturlardan chetga chiqishlari mumkin emas edi. 
Masalan, ona tili bo„yicha darsliklarni Sergey Barxudarov 
yetakchiligida 1938-yilda rus tilshunosligida o„sha davrda ommalshgan