O‘zbekiston respublikasi turizm va sport vazirligi jismoniy tarbiya va sport bo‘yicha mutaxassislarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti

Osiyo, Afrika va Amerika qit’alarida jismoniy tarbiya. 
Osiyo, 
Amerika va Shimoliy Afrika mamalakatlarida qadimgi an’analarning uzoq 
saqlanishi bu hududlarda feodal tuzumi va jismoniy madaniyatning sekin 
rivojlanishiga sabab bo‘lgan.
Hindiston.
O‘rta asrlarda qadimgi jismoniy madaniyat tajribalari 
Hindistonda keng tarqalgan. Bunda kurash, kamondan o‘q otish, yugurish, 
ot o‘yinlaridan foydalanildi. Milliy raqslar bilan birgalikda xatxa-yoga, 
marosim o‘yinlari va boshqa mashqlar ommalashgan.
Xitoy.
Dehqonlarning «sariq ro‘mollilar» deb nom olgan 
qo‘zg‘olonlari III-VI asrlarda davom etib kelgan. Hukmdorlar aholidan 
qurollarni yig‘ib olgan va ularni ishlatishni ta’qiqlagan edi. Shu sababli xalq 
orasida qurolsiz jang usullari avjiga chiqqan. VII asrda Xitoy ushu 
gimnastikasi tez rivoj topdi. Bunda qo‘l va oyoqlarni ishlatib jang qilish, 
kaft va uning qirralari bilan urish amalga oshirilgan. Min sulolasi 
hukmronligi davrida ushu keng rivojlangan edi. Unda 20 xildan ortiq 
qurollar va tayoqlar qo‘llanilgan. Lekin o‘q otish qurollarining paydo 
bo‘lishi bu turlar taraqqiyotini ancha pasaytirgan edi. Shunga qaramasdan, 
ushu mashqlaridan davolash maqsadida foydalanish davom etgan. Xitoyda 
ot ustida chavgon va hindlarga xos xatxa-yoga bo‘yicha musobaqalar 
o‘tkazilib turilgan. 

---

30 
Yaponiya.
O‘rta asrlarda Yaponiyada jismoniy madaniyatning 
rivojlanishi Samuraylar institutining tashkil etilishi bilan bevosita bog‘liq 
bo‘lgan. Samuraylar kichik yеr egalarining harbiy-feodal tabaqasi bo‘lib, 
ularning jismoniy tarbiya tizimi xilma-xil kurash turlari: sumo, jiu-jitsu va 
karate, kendo - bir yoki ikkita qilich bilan jang qilish san’ati, noginata - 
nayza bilan kurashish, piyoda va otda yugurishda kamondan o‘q otish, 
marosim bellashuvlar, turli xil to‘p o‘yinlari kabi mashqlardan iborat 
bo‘lgan.