Zbekiston respublikasi milliy gvardiyasi harbiy-texnik instituti


terminlarning to‗rtlanishi (quarternio termunomm)



Download 4,31 Mb.
Pdf ko'rish
bet485/665
Sana02.02.2022
Hajmi4,31 Mb.
#425111
1   ...   481   482   483   484   485   486   487   488   ...   665
Bog'liq
falsafa etika va estetika mantiq (1)

terminlarning to‗rtlanishi (quarternio termunomm)
, deb ataluvchi xatoga olib keladi: 
Davlat - iqtisodiy munosabatlarining siyosiy ifodasidir. 
Har bir inson uchun sixat-salomatlik eng katta davlatdir. 
Bu mulohazalarda «davlat» tushunchasining ikki xil ma‘noda qo‗llanilishi chetki 
terminlarning o‗zaro mantiqiy bog‗lanishiga imkon bermaydi. Terminlarning uchtadan ortiq bo‗lishi 
asoslar o‗rtasidagi mantiqiy aloqadorlikning uzilishiga ham sabab bo‗ladi: 
Hamma notiqlar-Shuxratparast. 
Sitseron-davlat arbobi bo‗lgan. 
Bu ikki mulohazadan xulosa chiqarib bo‗lmaydi, chunki bu mulohazalar o‗zaro mantiqiy 
bog‗lanmagan. 
2. O‗rta termin hech bo‗lmaganda asoslardan birida to‗la hajmda olinishi kerak. 
Agar o‗rta termin hech bir asosda to‗liq hajmda olinmasa, chetki terminlarning bog‗lanishi 
noaniq bo‗ladi va xulosaning chin yoki xatoligini aniqlab bo‗lmaydi. 
Bazi faylasuflar notiqdir. 
Kafedramizning hamma a‘zolari faylasufdir. 
Bu sillogizmda o‗rta termin katta asosda juz‘iy hukmning sub‘ekti, kichik asosda umumiy 
tasdiq hukmning predikata bo‗lganligi uchun to‗liq hajmda olinmagan. Shuning uchun chetki 
terminlar o‗rtasidagi bog‗liqlik aniqlanmagan. Bu asoslardan chiqarilgan xulosalar noaniq bo‗ladi: 
a) Kafedramizning hamma a‘zolari notiqdir. 
b) Kafedramizning ba‘zi a‘zolari notiqdir. 
3. Katta va kichik terminlar asoslarda qanday hajmda olingan bo‗lsa, xulosada ham Shunday 
hajmda bo‗lishi kerak. 
Bu qoidaning buzilishi kichik yoki katta termin hajmining noo‗rin kengayib ketishiga olib 
keladi. Masalan: 
Hamma talabalar imtixon topshiradilar. 
Hech bir abiturent talaba emas. 
Hech bir abiturent imtihon topshirmaydi. 
Bu misolda kichik termin hajmining noo‗rin kengayib ketishi xulosaning xato bo‗lishiga 
sabab bo‗ladi. 
4. Ikki inkor hukmdan (asosdan) xulosa chiqarib bo‗lmaydi. Masalan: 
Ishsizlartadbirkor emas. 
Talabalar ishsiz emas. 
5. Ikki juz‘iy hukmdan xulosa chiqarib bo‗lmaydi. Masalan:
Ba‘zi ayollar tadbirkordir. 
Ba‘zi davlat arboblari ayollardir

6. Asoslardan biri inkor 
HUKM 
bo‗lsa, xulosa ham inkor hukm bo‗ladi. Masalan:
Hech bir jinoyat jazosiz qolmaydi.
Vatanga xiyonat qilish jinoyatdir.
Vatanga xiyonat qilish jazosiz qolmaydi.
7. Asoslardan biri juz‘iy hukm bo‗lsa, xulosa ham juz‘iy hukm bo‗ladi. Masalan: 
YAxshi farzand ota-onasini hurmat qiladi. 
Ba‘zi yoshlar yaxshi farzanddir. 
Ba‘zi yoshlar ota-onasini hurmat qiladi. 

Download 4,31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   481   482   483   484   485   486   487   488   ...   665




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish